HAKOQULA

Kokoa nana keke popoa. Koa nana keke vineki. Sa pozana sa si e Hakoqula. Sa vineki hie si na mari hak’hako na. 
Koa nana keke rane si ovia se Hakoqula ke topue la hata ginani pa hiq’hiqo. Koasa nana inene la sa si tutuvia sa si keke ngati manioko. Kat’kata toa sa ngati manioko meke soku vuana si sagana. La turu pa kauruna se Hakoqula, enga sage meke zama,“ kei kara, hie mo sa ginani. Na ginani leana hola si hie ba maqu nae paki sari tinavete. Kote haele, beto si kote qaro ia, va via pani kiko na meke tiqe hen’hena. “Kei koroqu na soku sisigiti tinavete”, gua si asa meke hola taloa nana tu. Ele podalae hilili la he sa tia na ovia. Ene hola tu la he sia. 
Koasa nana inene si dogori sa soku ngati suti pa kali siranga. Qetu hola nana meke zama, “kamahire bisa si kote tiqe denga si rau”. Ke ene la turu pa kalina keke ngati suti nobokana meke balabala va gele. Kote moku ia rau, pis’pisu meke ngaz’ngazapa. “Koroqu na soku hola vinatanana”, gua si asa. “Hokara kote koadia kaiqa ginani lopu soku vinatanadi pa hiq’hiqo sara”, gua si asa meke topue hola nana tu. Ele podalae hao sa tia na ele ovia va hola.  
Koasa nana inene si tutuvia sa si keke ngati rereke pinomo. Vua kat’kata toa sa ngati rereke meke sagana zeaka toa si soku vuana. Ba kekengongo tugo. Turu mo pa kauruna sa ngati rereke si asa meke nae luli sa sari doduru tinavete kote taveti sa meke tiqe kote hen’hena. “Kote haele ba be hata huda pude zoti meke kote tiqe boka vagi rau sari vua rereke meke hen’hena, soku sisigiti tinavete”, gua si asa. 
Gua mo asa se Hakoqula koasa nana inene hinata ginani pa hiq’hiqo. Ele soku hola rane si ene pa korapa hiq’hiqo si asa ke ele ovia va hola meke gore viviqe toa tugo sa tinina. 
Koasa nana inene la sa si guana dogoro kalalasa si asa. Ke turu noso meke hopiki valeana la guasa si na vasileana tu si dogoria sa. Keke vasileana pa korapa soloso. Ai pera si rau”, gua se Hakoqula meke hit’hite ene vura la. “Kamahire bisa si kote tiqe hen’hena meke denga si rau he,” gua si asa. Titioko si asa ba loke ngudu va ngada. Ke nuquru la korapa veturaro si asa meke la hata ginani ba loketonga ginani si dogoria sa. Enga la nana pa hap’hape gua sa si keke had’hade si dogoria sa. “Sa beka si pa korapa had’hade?” gua si asa meke haele la meke rupahia sa. Kae gua si na buba tu. Qetu kom’komolia se Hakoqula meke lopu aqa. Hake mo nana pa batu hap’hape meke hen’hena. Hena beto pania sa sa had’hade buba meke engengo ke lopu boka gore. Ke eko mo pa hap’hape meke rodoko meke puta. Korapa puta sa hoi si kamo pule sa kaleqe pu tagona sa vasileana hie. Pa inuma tu si la sa kaleqe he, la habu talo pude nuqara gana gua. Ke kamo mae sa si lopu aqa, sunga nia mo sa sa oputu pa kauruna sa hap’hape pude kinai sari talo. Ngada nika meke ngangaha sa tie pa batu hap’hape ke podalae niu. Koasa niu tanisa si avosia kaleqe ke enga la gua sa si enga va hake nana tu koe Hakoqula. Ke nanasia kaleqe, “esei si agoi meke na sa si mae tavetia goi pa qua vasileana?” Lopu kulu se Hakoqula na matugu. “Tuturei olangau”, gua sa kaleqe. Ke olanga se Hakoqula, “e Hakoqula pozaqu meke na ovia si rau ke hena beto ia rau sa mua hade buba. Bugoro hola sa kaleqe meke zama, “kei qote, asa mo sa qua buba sapu kote nuqara heni nia talo rau kohite vel’velu”. “Na ngongovala si tavetia goi, na hiko si goi” gua sa kaleqe meke ovulu vagia sa sa nana kolu hodu meke seke va mate pania sa se Hakoqula.