Topics # Beginning of Hawaiian tape HV24 reel 4. TC 00:00:00.080 - 00:00:04.190 Speaker Key LK: Larry Lindsey Kauanoe Kimura KS: Kalena Glenn Silva IN: Ida Kapuʻihilani Feary-Milton Nāone h: Haumāna :PW Pila William H. Wilson :KO Keakealani Olivera :CH Charles Kale Hanchett mk: Mea Kelepona :AS Annie Silva :RE Rosie S. Kealiʻilani Hanohano Eichenberg :IF ʻIliahi Kanahele Faulkner :KC Kuʻulei Ching :KK9 Kaimanahila Keale :HK1 Hiʻilei Kanahele :IB Ilei Jean Keale Jr. (Beniamina) :AK2 Alvin Kalawe :MK Mīleka Kanahele :LK2 Lani Kapuni :m1 ʻaʻole ʻike ʻia ka inoa o kēia mea kelepona TC 00:00:00.110 - 00:59:19.920 Topics Topics: KS gives a greeting chant (oli aloha). KS talks about himself and his upbringing in Lualualei by his grandmother. LK and KS talk about the meaning of the place name "Nānākuli." Student portion - presentation on Molokaʻi and Lānaʻi. Student portion - presentation on Hawaiian cowboys. HV24.004 Palapala Leo: Kalena Glenn Silva TC 00:00:04.200 - 00:28:49.293 Recorded Songs Hui Aloha ʻĀina Tuahine > Hui Aloha ʻĀina Tuahine he inoa Hui Aloha ʻĀina Tuahine, ʻeā ʻeā Ka hui nō ka ʻoi ma ke Kulanui o Hawaiʻi Hui Aloha ʻĀina Tuahine, ʻeā ʻeā TC 00:00:06.940 - 00:01:22.160 KS ## ʻAuhea ʻoukou e nā makamaka. E hoʻolohe mai iā mākou, nā ʻōpio o ke Kulanui o Hawaiʻi. E lohe ana ʻoukou i nā mea e pili ana i nā hana, a me nā ʻike o nā kūpuna i aloha nui ʻia. E hoʻolele ana Ka Leo Hawaiʻi i nā Poʻalua o kēlā me kēia pule ʻelua. E hoʻomaka ana kēia hoʻolele leo i TC 00:00:46.580 - 00:01:07.580 KS kēia manawa, ka hola ʻewalu o ke ahiahi. TC 00:01:07.580 - 00:01:10.780 h:KO @Good evening, you will now hear a dialogue on the islands of Molokaʻi and Lānaʻi. We will now start the live interview portion with Kauanoe, and his guest Glenn Silva. TC 00:01:22.370 - 00:01:33.948 LK E nā makamaka me nā kupa mai Hawaiʻi a Niʻihau. Welina me ke aloha. E hoʻolauna mai kākou i kēia ahiahi, ma ka puana mele aloha a kuʻu hoa kipa, ʻo Kalena Silva e oli ana no kākou. TC 00:01:40.488 - 00:01:55.800 KS ʻAe. Aloha kākou. Noʻu nō ka hauʻoli hele mai e kamaʻilio a kūkākūkā nō hoʻi me ʻoukou i kēia ahiahi. A i kēia manawa, makemake wau e kipa iā ʻoukou a pau loa me kēia oli. A ua kāhea ʻia he oli aloha. A ʻo kēia oli, he oli kēia e kipa ana iā ʻoukou a pau loa e ka poʻe e hoʻolohe ana i kēia hoʻolele leo i kēia ahiahi. A ma ke ʻano. ʻo ke ʻano ke, a, ke ʻano kahiko, ka poʻe kahiko, e kipa an^^, e kipa ana wau iā ʻoukou a pau e hoʻolohe i kēia ahiahi. TC 00:01:56.392 - 00:02:33.700 KS Oli Aloha >> Onaona i ta hala me ta lehua He hale lehua nō ia na ka noe ʻO taʻu nō ia e ʻanoʻi nei E liʻa nei hoʻi o ta hiti mai A hiti mai nō ʻoutou Hiti pū nō me te aloha TC 00:02:34.600 - 00:03:07.660 KS Aloha ē, aloha ē TC 00:03:07.762 - 00:03:15.011 LK ʻAe. Mahalo a nui iā ʻoe, e Kalena. TC 00:03:16.420 - 00:03:18.597 KS ʻAe. TC 00:03:18.567 - 00:03:19.275 LK A he nīnau nui kaʻu iā ʻoe. I kekahi poʻe, ʻaʻohe o lākou makemake paha e pane i kēia ʻano nīnau, akā iā ʻoe, ʻaʻohe ou mea e hopohopo ai. TC 00:03:19.366 - 00:03:30.266 KS {Uhu.} TC 00:03:30.293 - 00:03:30.946 LK ʻAe. A eia ka nīnau, a ʻehia ou makahiki? TC 00:03:30.843 - 00:03:35.116 KS A ʻumikūmāiwa oʻu mau makahiki i kēia manawa. TC 00:03:35.150 - 00:03:38.280 LK Auē. ^^^ TC 00:03:38.396 - 00:03:39.231 KS ʻAe. TC 00:03:39.083 - 00:03:39.620 LK He, he ʻōpiopio nō. TC 00:03:39.235 - 00:03:40.916 KS ʻAe, ʻōpiopio nō hoʻi. A ʻo ʻoe kekahi? TC 00:03:40.786 - 00:03:43.743 LK ʻAe. ʻO wau nō kekahi. ^^^ TC 00:03:43.683 - 00:03:46.090 KS ^^^ TC 00:03:45.943 - 00:03:47.480 LK ʻAe. A, pehea nō ʻoe i hoʻomaka mua ai me kēia huli ʻana i ka ʻōlelo Hawaiʻi, ke aʻo ʻana i ka ʻōlelo Hawaiʻi? TC 00:03:47.465 - 00:03:58.000 KS Auē. Mai kuʻu wā liʻiliʻi mai ka hoihoi i kēia mau mea Hawaiʻi. TC 00:03:58.011 - 00:04:01.794 LK ʻAe. TC 00:04:01.835 - 00:04:02.372 KS ʻAe. A ua hānau ʻia mai wau ma Honolulu nei, a, akā, i kēlā manawa, a ha^^ hana nō koʻu mau mākua, hana nō hoʻi lāua, a, ʻaʻohe, ʻaʻohe loaʻa ka manawa iā lāua e mālama iaʻu i kēlā manawa. A no laila, hele aku wau i Waiʻanae e noho me kuʻu tūtū, a aia ʻo ia i Lualualei. A, noho wau me ia no ʻelua makahiki. A i kēlā manawa, akā, i kēlā manawa, ʻaʻole ʻo ia i walaʻau mai iaʻu ma ka ʻōlelo Hawaiʻi, ma ka ʻōlelo haole wale nō. Auē, hoʻohaole nō hoʻi paha kēlā. Akā, ʻo, ʻo ia nō kāna hana, ʻōlelo ha^^ ʻōlelo haole wale nō. Akā, i kēlā manawa, lohe akula wau i ka ʻōlelo Hawaiʻi, a nui koʻu hoihoi. Hō, nahenahe nō hoʻi ka ʻōlelo i ka pepeiao. A lohe akula wau i ka ʻōlelo Hawaiʻi, a, akā, ʻaʻohe^^ Lohe akula wau me ka maopopo ʻole. TC 00:04:02.361 - 00:04:51.600 LK ʻAe. Ua hele nō ʻoe i ke Kula ʻo Kamehameha. TC 00:04:51.985 - 00:04:56.090 KS ʻAe. E hele wau i ke Kula ʻo Kamehameha. TC 00:04:56.526 - 00:04:58.500 LK Ma laila nō paha ʻoe i aʻo ai i ka ʻōlelo Hawaiʻi? TC 00:04:58.632 - 00:05:00.983 KS ʻAe. Ma laila nō. Ua hele, mea, hoʻoko^^ komo wau i loko o ka papa ʻeiwa ma Kamehameha. ʻO Sarah Quick ka inoa o kaʻu kumu kula Hawaiʻi mua. A aʻo mai ʻo ia iaʻu i ka ʻōlelo Hawaiʻi a hoʻomaka wau ma laila. Ma mua o kēlā manawa, ʻaʻole hiki ke ʻōlelo Hawaiʻi. Auē. TC 00:05:00.942 - 00:05:17.381 LK ^^^ ʻAe. He, he mau kūpuna paha kou i hiki paha iā lāua ke aʻo mai iā ʻoe i ta ʻōlelo Hawaiʻi? TC 00:05:16.680 - 00:05:24.191 KS ʻAe. ʻO koʻu tūtū, ʻo Annie Silva kona inoa. A aia ʻo ia ke noho nei i Lualualei ma, ma, ma, ma ka ʻaoʻao Kona o kēia mokupuni ʻo Oʻahu. A hiki iā ia ke ʻōlelo Hawaiʻi. A kekahi lā, kelepona aku wau iā ia, a ʻōlelo aku wau iā ia, "ʻĒ, pehea, hiki paha iaʻu ke aʻo i ka ʻōlelo Hawaiʻi?" TC 00:05:24.133 - 00:05:43.666 LK ^^^ TC 00:05:42.558 - 00:05:44.258 KS Pane mai ʻo ia iaʻu, "ʻAe, hiki nō. He mea maʻalahi nō hoʻi ka ʻōlelo Ha^^ a, Hawaiʻi." TC 00:05:43.904 - 00:05:48.803 LK ʻAe. TC 00:05:48.868 - 00:05:49.942 KS A, nui koʻu hoihoi i kēlā manawa, a ma ia manawa aku, a, walaʻau Hawaiʻi wale nō hoʻi māua. TC 00:05:49.550 - 00:05:55.158 LK ʻAe. A eia nō ʻoe ke hele nei i ke Kulanui o Hawaiʻi. TC 00:05:55.281 - 00:05:58.310 KS ʻAe, pololei. TC 00:05:58.371 - 00:05:59.289 LK A ke aʻo nei nō, nō a i ka ʻōlelo Hawaiʻi. TC 00:05:59.285 - 00:06:01.771 KS ʻAe, ʻae. TC 00:06:01.765 - 00:06:02.923 LK ʻAe. TC 00:06:02.373 - 00:06:02.894 KS ʻO ʻoe nō kaʻu kumu kula. TC 00:06:02.928 - 00:06:04.242 LK ʻAe. ^^^ TC 00:06:04.195 - 00:06:06.420 KS ^^^ TC 00:06:04.483 - 00:06:07.035 LK ʻAe. A pehea kāu hana ma waho aʻe o ke kula, kāu hana i, ma nā mea e pili ana i ka Hawaiʻi? TC 00:06:06.968 - 00:06:13.538 KS A nui koʻu hoihoi i nā mea, i nā oli, nā mele hula, a nā mea kahiko e like me kēlā. No ka mea, aia ka nui o ka wai^^ aia ka nui o ka hoʻoilina waiwai Hawaiʻi ma laila, i kuʻu manaʻo. A no laila, a, ua hoʻomaka wau i kēlā, kēlā makahiki, kēlā makahiki aku nei, ua hoʻomaka wau i ka, i, i nā haʻawina oli me Hoʻoulu Cambra ma Kamehameha. Akā i kēia manawa, aia wau me ke Kulanui o Hawaiʻi a hoʻomaka nō ma laila. A hele wau i ka Hālau o Māiki kekahi. Aia ʻo ia ma ke alanui ʻo Keʻeaumoku, kokoke i Ala Moana nō hoʻi. A ʻo Hoʻoulu Cambra a me Māiki Aiu kaʻu mau kumu kula Hawaiʻi. TC 00:06:13.528 - 00:07:00.907 LK ʻAe. !! TC 00:07:01.282 - 00:07:01.815 KS Ma nā mele Hawaiʻi hoʻi. TC 00:07:01.611 - 00:07:02.851 LK Nā mele me nā hula, TC 00:07:02.974 - 00:07:04.375 KS ʻAe, pololei. TC 00:07:04.395 - 00:07:05.925 LK o nā Hawaiʻi TC 00:07:04.986 - 00:07:05.944 KS Pololeʻi^(Pololei) nō. ʻAe. TC 00:07:05.925 - 00:07:06.955 LK ʻAe. TC 00:07:07.051 - 00:07:07.608 KS Nui ka hoihoi. Nui ka hoihoi. TC 00:07:07.672 - 00:07:09.540 LK ʻAe. A ke^^ Ua lohe nō wau ke aʻo nei nō ʻoe i ka poʻe kamaliʻi o ke kula kiʻekiʻe ʻo Roosevelt i kēia manawa. TC 00:07:09.540 - 00:07:17.750 KS A ʻae. I kēlā pule aku nei, hoʻomaka nō hoʻi mākou, ka poʻe o E Hoʻohawaiʻi Kākou, he hui kēlā ma ke Kulanui o Hawaiʻi, a, hoʻomaka nō hoʻi mākou i kēlā pule aku nei e aʻo i kēia poʻe, kēia poʻe haumāna i, mai, mai ke kula kiʻekiʻe ʻo Kameha^^ ʻo Roosevelt mai, a makemake kēia poʻe haumāna e aʻo i nā mea e pili ana i ka hula. A ʻo mākou, ka poʻe ma E Hoʻohawaiʻi Kākou, he mau haumāna nō hoʻi, ʻaʻole i ʻūniki, ʻaʻole, ʻaʻole mākaukau loa i nā hula, ʻaʻole mākaukau loa i ke oli, a pēlā wale aku. Akā hele wale aku nō hoʻi mākou e kōkua, kōkua wale nō hoʻi mākou iā lākou. TC 00:07:17.848 - 00:07:56.992 LK ʻAe. TC 00:07:57.095 - 00:07:57.501 KS A, no ka mea, makemake nō hoʻi lākou e hōʻike aku i kekahi, pehea, kekahi a, hōʻike no, no n^^ a, pehea, ka lā o {mū,} ka lā mua o Mei. A no laila, hele, hele nō hoʻi mākou e ki^^ e kōkua iā lākou. TC 00:07:57.493 - 00:08:12.619 LK ʻŌ, maikaʻi nō kēlā. TC 00:08:12.633 - 00:08:14.188 KS ʻAe. TC 00:08:13.690 - 00:08:14.124 LK ʻAe. A ua hele nō hoʻi ʻoukou i Hawaiʻi, ē, i kēlā mahina kel^^, ʻelua mahina aku nei. TC 00:08:14.616 - 00:08:20.474 KS ʻAe, pololei. I ka wā hoʻomaha, a, o, o ke Kulanui o Hawaiʻi, TC 00:08:20.613 - 00:08:25.557 LK ʻAe. TC 00:08:25.553 - 00:08:25.923 KS E hele nō hoʻi mākou i, i Kona. A aʻo nō mākou ma laila i nā mea e pili ana i ka hula, a, TC 00:08:25.915 - 00:08:33.480 LK ʻĒ, a ua hele ʻoukou, ʻoe i, i hea o Hawaiʻi? TC 00:08:33.486 - 00:08:36.207 KS A, ma Kailua, ma Hō^^. TC 00:08:36.406 - 00:08:39.626 LK Ma Kona? TC 00:08:38.686 - 00:08:39.565 KS ʻAe. TC 00:08:39.645 - 00:08:40.065 LK ʻAe. TC 00:08:40.035 - 00:08:40.475 KS Ma Kailua, Kona, a ma Hōnaunau kekahi. TC 00:08:40.455 - 00:08:43.835 LK A pehea ka poʻe o kēlā ʻāina, ʻaʻapo paha lākou? TC 00:08:44.105 - 00:08:48.265 KS ʻAe. Akamai nō hoʻi, akamai nō hoʻi lākou. TC 00:08:47.625 - 00:08:50.580 LK ʻĒ. TC 00:08:50.305 - 00:08:51.035 KS A nui ko lākou hoihoi i kēia mau mea Hawaiʻi. Hauʻoli nō hoʻi mākou. TC 00:08:50.580 - 00:08:54.350 LK {Mū,} poʻe kamaliʻi, poʻe mākua? TC 00:08:53.744 - 00:08:55.517 KS ʻAe. Poʻe, a, ʻo ka hapa nui, a, he poʻe kamaliʻi, he poʻe ki^^, he poʻe ʻōpiopio nō hoʻi, no ka mea, i, i ka manawa a mākou i hele ai i laila, a hana ka hapa nui o ka poʻe mākua, no ka mea, a, a, nui kā lākou hana, ʻaʻole hiki iā lākou ke hele mai, TC 00:08:55.885 - 00:09:11.155 LK ʻĒ. TC 00:09:11.145 - 00:09:12.231 KS i nā, i nā papa. A no laila, ma hope wale o ke kula, pau ke kula, no kēia poʻe haumāna mai, mai, a, ke kula kiʻekiʻe, a, mai nā kula haʻahaʻa, a hele mai nō hoʻi lākou e aʻo i ka hula. TC 00:09:11.476 - 00:09:23.758 LK ʻAe. TC 00:09:23.809 - 00:09:24.415 KS ʻAe. TC 00:09:24.228 - 00:09:24.811 LK A pehea no kēia mua aku? Hele hou ana paha ʻoukou ma nā wahi ʻē aʻe e aʻo ai i ka hula me ke oli? TC 00:09:24.460 - 00:09:30.890 KS ʻAe. E hele ana mākou i Molokaʻi. Hele ana mākou i Molokaʻi, TC 00:09:30.866 - 00:09:35.227 LK ʻAe, maikaʻi. TC 00:09:35.196 - 00:09:36.483 KS i kēia, auē, i kēia Mei. ʻAe. Kēia, kēia mahina aʻe. Hele ana mākou i Molokaʻi. A, kipa ana mākou i kēlā poʻe ma, a, ma Kaunakakai, a, TC 00:09:35.227 - 00:09:48.084 KS ma, ma kēlā mau wahi. TC 00:09:48.084 - 00:09:50.175 LK ʻAe. TC 00:09:48.125 - 00:09:49.078 LK ʻEhia ʻoukou ma kēia hui Hoʻohawaiʻi Kākou? TC 00:09:50.151 - 00:09:53.221 KS ʻŌ, ʻaʻohe nui loa. ʻEhiku paha. TC 00:09:53.593 - 00:09:57.525 KS ʻEhiku, ʻeono, ʻehiku paha. ʻAe. TC 00:09:57.525 - 00:10:00.329 LK ʻEhiku TC 00:09:57.548 - 00:09:58.353 LK ʻAe. TC 00:10:00.329 - 00:10:00.709 KS ʻEono, ʻae, ʻeono. ʻAe. Lawa nō hoʻi kēlā, ʻeā? TC 00:10:00.495 - 00:10:04.910 LK ʻAe. ^^^ Nui nō kēlā. TC 00:10:05.012 - 00:10:06.678 KS ʻAe. TC 00:10:06.615 - 00:10:07.086 LK Nui. TC 00:10:06.803 - 00:10:07.482 KS ʻAe. No ka mea, aʻo nō hoʻi mākou i ka poʻe haumāna, makemake e aʻo i nā mea kumu wale nō, ʻae. ʻAʻole, ʻaʻole, ʻaʻole, ʻaʻole mākou aʻo i nā mea pohihihi, nā mea hohonu loa. TC 00:10:07.548 - 00:10:20.933 LK ʻAe. TC 00:10:20.951 - 00:10:21.826 KS ʻAe. A no laila, ʻo ia wale nō kā, kā mākou hana. A hana nō hoʻi mākou i kēia me ka, me nā, me nā manaʻo maikaʻi, a, TC 00:10:21.846 - 00:10:30.542 LK ʻAe. TC 00:10:30.726 - 00:10:31.520 KS ʻAe. TC 00:10:31.456 - 00:10:32.021 LK E kala mai ʻoe iaʻu. E hoʻolaha ana au i ka helu kelepona o kēia wahi i hiki i ka poʻe, iā ʻoukou e nā mea hoʻolohe ana, e kelepona mai inā he manaʻo paha ko ʻoukou. ʻO, ʻo ia ka helu ʻeiwa ʻelua ʻekolu, ʻole ʻehā ʻole ʻelua. Helu ʻeiwa ʻelua ʻekolu, ʻole ʻehā ʻole ʻekolu. Me ka helu ʻeiwa ʻelua ʻekolu, ʻole ʻehā ʻole ʻehā. He wahi pilikia ko mākou i ka hoʻomaka ʻana o kēia papahana. A ʻaʻohe puka pono mai ka leo o nā haumāna. No laila, e hoʻokaʻawale ana mākou i wahi manawa ma ka hopena o kēia papahana no lākou. ʻAe. Mahalo nui koʻu i ka poʻe haumāna, nā poʻe ʻōpiopio i ko lākou hoʻomanawanui i ke aʻo ʻana i ka ʻōlelo o nā kūpuna. ʻAʻole kēia he hana maʻalahi wale kēia. TC 00:10:32.060 - 00:11:29.180 KS ʻAe, pololei. TC 00:11:29.280 - 00:11:30.220 LK ʻĒ, ʻae. He hana hoʻomanawanui. A koe kēia, ke ʻano heleleʻi wale nō hoʻi ko kākou mau kūpuna, a, ʻo kekahi o kākou, a, ʻaʻohe o kākou, mea, kupuna, ʻaʻole hiki ke kamaʻilio. A hauʻoli nō wau iā ʻoe, no ka mea, ʻo ʻoe kekahi o koʻu hanauna. TC 00:11:30.030 - 00:11:51.950 KS ʻO ia, ʻae. ^^^ TC 00:11:52.290 - 00:11:54.650 LK A hiki nō hoʻi kāua ke kamaʻilio ma ka ʻōlelo Hawaiʻi. TC 00:11:52.290 - 00:11:55.590 KS ʻAe, he mea maikaʻi kēlā. TC 00:11:55.280 - 00:11:56.960 LK Kākaʻikahi wale nō kēia ʻano poʻe i kēia manawa TC 00:11:56.140 - 00:11:58.340 KS ʻAe. ʻAe, pololei. A ke nonoi haʻahaʻa nei wau iā ʻoukou, e ka poʻe hoʻolohe ana i kēia hoʻolele leo, kala mai, ʻeā, inā hemahema nō hoʻi ka ʻōlelo kekahi manawa, a, ʻaʻole kēlā ka hewa, TC 00:11:58.300 - 00:12:10.500 LK ^^^ TC 00:12:09.620 - 00:12:10.560 KS no kaʻu mau kumu kula. TC 00:12:10.530 - 00:12:11.860 LK ʻAe. TC 00:12:11.860 - 00:12:12.900 KS Naʻu nō ka hewa no ka lohi paha o ka ʻaʻapo ʻana i ka ʻōlelo makuahine. ʻO ia nō paha. TC 00:12:11.860 - 00:12:17.560 LK ʻAe, e hana nō kākou i ka mea hiki. TC 00:12:16.390 - 00:12:18.950 KS ʻAe. TC 00:12:19.110 - 00:12:19.550 LK ʻAe. TC 00:12:19.490 - 00:12:19.890 KS Pololei. TC 00:12:19.830 - 00:12:20.350 LK He liʻiliʻi wale nō kā kākou mea e mālama nei i kēia manawa, akā e mālama nō kākou nā mea i koe. TC 00:12:20.530 - 00:12:26.750 KS ʻAe. ʻO ia ka mea maikaʻi. TC 00:12:26.660 - 00:12:28.240 LK ʻAe. TC 00:12:27.280 - 00:12:28.180 KS ʻAe. TC 00:12:28.630 - 00:12:28.930 LK A ke^^ i kou aʻo ʻana i ka hula, a, he aʻo kūʻahu^(kuahu) paha kēia, hula kūʻahu^(kuahu), a o, a i ʻole, he, nā ʻano hula like ʻole o kēia manawa? TC 00:12:30.390 - 00:12:44.110 KS ʻAe, ʻaʻole kēia he mau hula kuahu. A, he, ua noa. Ua noa i kēia manawa. TC 00:12:44.110 - 00:12:50.350 LK ʻAe. TC 00:12:50.294 - 00:12:50.653 KS I ka wā kahiko paha, a, ʻae, he mau hula kuahu. A, he mau^^ Nui ka waiwai o kēia mau hula. A hiki i kēia manawa, nui ka waiwai o kēia mau hula. TC 00:12:50.610 - 00:12:59.660 LK ʻĒ. TC 00:12:59.615 - 00:13:00.415 KS A hohonu loa kekahi. TC 00:13:00.135 - 00:13:01.675 LK ʻAe. Alia iki. TC 00:13:01.925 - 00:13:03.615 KS ʻAe. TC 00:13:03.730 - 00:13:04.290 LK Aloha ahiahi. Aloha ahiahi. A. Aloha. TC 00:13:06.510 - 00:13:15.110 LK ʻAe. He wahi pilikia wale nō kēia. !! mīkini, ʻae. TC 00:13:45.210 - 00:13:52.150 KS ʻŌ, a, a he mea ʻole ia. A he mea ʻole ia, ʻae. TC 00:13:49.820 - 00:13:52.500 LK ʻAe. TC 00:13:52.520 - 00:13:52.960 KS Akā, ʻō, makemake nui loa wau e a, i, inā he mau, a, makemake wau e ʻōlelo iā ʻoukou, e ka poʻe mākua, ka poʻe kupu^^, kūpuna, inā he mau moʻopuna kāu, a inā he mau keiki kāu, a inā hiki iā ʻoe ke hoʻouluulu i kā lākou, i ka ʻiʻini o loko o ko, o lā^^, o lākou e, e ʻaʻapo i kēia mau mea Hawaiʻi e, e ʻimi i ka naʻauao o ko kākou poʻe kūpuna i ka wā kahiko. A he mea maikaʻi kēlā. TC 00:13:52.940 - 00:14:20.700 LK A ʻo ia nō ka mea nui ʻo kēia ʻiʻini, ʻo ka hoihoi i loko n^^, o ka naʻau o nā poʻe ʻōpiopio. TC 00:14:20.640 - 00:14:27.100 KS ʻAe, pololei nō. TC 00:14:27.030 - 00:14:28.190 LK Ke paʻa kēlā hoihoi i ka naʻau, a, ʻaʻapo wale nō i ke aʻo ʻana. TC 00:14:28.110 - 00:14:33.110 KS ʻAe. TC 00:14:33.270 - 00:14:33.870 LK ʻAe. TC 00:14:33.930 - 00:14:34.590 KS ʻAe. TC 00:14:33.930 - 00:14:34.590 LK A koe kēia, ʻaʻohe nui loa nā poʻe kumu o kēia manawa, a, eia nō hoʻi kākou ke, ke huli nei i poʻe kumu, poʻe kumu hula, poʻe kumu, a, mele, kumu hu^^, a, aʻo i ke oli, nā oli o nā kūpuna. TC 00:14:34.660 - 00:14:58.960 KS ʻAe. He lana kuʻu manaʻo e, e hiki mai ana ka lā, a, lawa nō poʻo^^, nō, lawa nō kēia poʻe, kēia poʻe kumu. TC 00:14:58.930 - 00:15:07.840 LK ʻAe. TC 00:15:07.820 - 00:15:08.380 KS ʻAe. TC 00:15:08.380 - 00:15:08.760 LK A alia, ē? TC 00:15:08.790 - 00:15:09.590 KS ʻAe. TC 00:15:09.510 - 00:15:09.950 LK Aloha ahiahi. TC 00:15:11.030 - 00:15:12.050 mk:AS Aloha ahiahi. TC 00:15:12.080 - 00:15:13.060 LK ʻAe. Aloha nō. TC 00:15:13.070 - 00:15:15.350 mk:AS Aloha nō. A ʻo Annie Silva kēia. TC 00:15:15.350 - 00:15:18.270 LK Aloha nō. TC 00:15:18.260 - 00:15:19.160 mk:AS Aloha. TC 00:15:19.050 - 00:15:19.690 LK ʻAe. ʻO ʻoe nō ke kupuna wahine o Glenn? TC 00:15:19.710 - 00:15:22.510 mk:AS Yeah. ʻO ia. TC 00:15:22.490 - 00:15:23.430 LK ʻAe. TC 00:15:23.460 - 00:15:24.160 mk:AS Pololeʻi^(pololei) kēlā. TC 00:15:24.090 - 00:15:25.010 LK ʻAe. A. TC 00:15:24.930 - 00:15:27.070 mk:AS Aia i hea ʻo ia i kēia manawa? TC 00:15:26.080 - 00:15:27.800 LK Eia nō māua i kēia kahua hoʻolele leo. TC 00:15:27.860 - 00:15:31.080 mk:AS ʻŌ. TC 00:15:31.030 - 00:15:31.730 LK ʻĒ. A mahalo nō i kāu moʻopuna, TC 00:15:31.680 - 00:15:35.880 mk:AS Yeah, mahalo. TC 00:15:35.880 - 00:15:36.700 LK no ka, no kona akamai i ka ʻōlelo Hawaiʻi, TC 00:15:36.370 - 00:15:39.030 mk:AS Yeah. TC 00:15:38.820 - 00:15:39.580 LK me nā hula kahiko, TC 00:15:39.360 - 00:15:41.020 LK a me nā oli kahiko. TC 00:15:41.020 - 00:15:42.834 mk:AS Yeah. TC 00:15:41.251 - 00:15:41.509 mk:AS Pololeʻi^(pololei) ʻoe, pololeʻi^(pololei) ʻoe. TC 00:15:42.316 - 00:15:44.233 LK ʻAe. TC 00:15:44.185 - 00:15:44.805 mk:AS Makemake loa wau no kona^^, Mikimiki nō ʻo ia. TC 00:15:44.626 - 00:15:48.317 LK ʻAe. TC 00:15:48.315 - 00:15:49.190 mk:AS ʻEleu, ʻeleu ka ʻōlelo a ka Hawaiʻi. TC 00:15:48.616 - 00:15:50.866 LK ʻEleu maoli. TC 00:15:50.856 - 00:15:52.020 mk:AS ʻEleu. TC 00:15:51.415 - 00:15:51.942 mk:AS ʻO ia ka mea nui o kākou a pau loa. TC 00:15:52.464 - 00:15:54.463 LK ʻAe. TC 00:15:52.530 - 00:15:52.957 LK ʻAe. TC 00:15:54.494 - 00:15:55.160 mk:AS Hapa nō ko kākou, ʻaʻole ʻike ē, a, pilikia. TC 00:15:55.298 - 00:15:59.004 LK Pololei. A he hana koʻikoʻi kēia ma nuna o ko kākou poʻohiwi. TC 00:15:59.001 - 00:16:05.703 mk:AS ʻO ia. Pololeʻi^(pololei) kēlā. TC 00:16:03.756 - 00:16:07.016 LK ʻAe. No ka mea, ke heleleʻi wale nō ko kākou mea Hawaiʻi. TC 00:16:06.466 - 00:16:12.946 mk:AS ʻĒ, pololeʻi^(pololei) kēlā. TC 00:16:13.171 - 00:16:14.405 LK ʻAe. TC 00:16:14.350 - 00:16:15.243 mk:AS Aia nō a mikimiki. TC 00:16:15.145 - 00:16:16.308 LK ʻAe. TC 00:16:16.426 - 00:16:17.054 mk:AS Poʻe mikimiki, hapa mai nō ka mikimiki ʻana, a, pilikia kākou. TC 00:16:17.220 - 00:16:21.454 LK ^^^ TC 00:16:21.446 - 00:16:22.704 mk:AS Hoʻomanawanui nō ka ʻōlelo a ka Hawaiʻi. TC 00:16:22.243 - 00:16:24.275 LK ʻAe. ʻO kēia ka wā kūpono. TC 00:16:23.965 - 00:16:25.864 mk:AS Yeah, pololei nō. TC 00:16:25.891 - 00:16:26.898 LK Na ka ʻeleu mikimiki, nāna e ka lawe lilo, ē? TC 00:16:26.138 - 00:16:28.913 mk:AS Yeah, pololei ʻoe. TC 00:16:28.966 - 00:16:30.130 LK ^^^ TC 00:16:29.285 - 00:16:32.345 mk:AS ^^^ TC 00:16:30.141 - 00:16:32.358 LK Auē. ʻAe, mahalo nui i kou kelepona ʻana mai kēia ahiahi, he, he mau manaʻo paha kou, e makemake paha ʻoe e kamaʻilio me kāu moʻopuna? TC 00:16:32.345 - 00:16:41.978 mk:AS ʻĒ, ma hope wau kamaʻilio me kaʻu moʻopuna. TC 00:16:42.049 - 00:16:44.133 LK ʻAe, hiki nō i kēia manawa nō, ke ʻoe makemake. TC 00:16:44.090 - 00:16:46.878 mk:AS ʻŌ. Kāhea ʻoe e hele mai i ke kelepona. TC 00:16:46.941 - 00:16:48.849 LK ʻAe, hiki, alia iki. TC 00:16:48.816 - 00:16:50.267 KS ʻAe. Aloha kāua, ʻeā. TC 00:16:56.132 - 00:16:57.596 mk:AS Aloha kāua. TC 00:16:57.097 - 00:16:58.281 KS A, TC 00:16:58.281 - 00:16:58.732 mk:AS A pehea ʻo ʻoe? TC 00:16:58.281 - 00:16:59.343 KS A maikaʻi nō hoʻi kēia. A pehea ʻoe? TC 00:16:59.410 - 00:17:02.223 mk:AS A maikaʻi nō, maikaʻi. TC 00:17:02.226 - 00:17:03.906 KS A mahalo nō hoʻi wau i kou, kāu kelepona ʻana mai. TC 00:17:04.043 - 00:17:07.129 mk:AS ʻŌ, maikaʻi, maikaʻi. A, a, hoʻolohe ʻoe i, i kēia ʻōlelo. TC 00:17:07.136 - 00:17:13.174 mk:RE Aloha. TC 00:17:13.670 - 00:17:16.065 KS ʻAe, aloha kāua. TC 00:17:16.115 - 00:17:17.988 mk:RE E, e, kēia e, Rosie S. Kealiʻilani a Hanohano Eichenberg. The co^^, kēia ka cousin o Kalena. TC 00:17:18.301 - 00:17:28.898 KS ʻAe, aloha kāua. Pehea ʻoe? TC 00:17:28.905 - 00:17:30.968 mk:RE Aloha. A ua hauʻoli nō wau e hoʻolohe iā ʻoukou n^^, no kēia program ʻo ia hoʻi, leʻaleʻa i ka pepeiao au hoʻolohe i ka mea, a, mele Hawaiʻi. TC 00:17:30.965 - 00:17:43.042 KS ʻAe. TC 00:17:43.437 - 00:17:44.443 mk:RE Aloha nō. TC 00:17:44.688 - 00:17:45.780 KS ʻAe, aloha nō. TC 00:17:45.768 - 00:17:47.048 mk:RE E, Kūkū. TC 00:17:46.516 - 00:17:47.114 mk:AS Aloha. TC 00:17:52.450 - 00:17:53.140 LK Aloha. TC 00:17:54.782 - 00:17:55.378 mk:AS Aloha. TC 00:17:55.414 - 00:17:56.010 LK Aloha. TC 00:17:55.976 - 00:17:56.627 mk:AS Aloha. ʻO wau nō kēia. TC 00:17:56.745 - 00:17:58.350 LK ʻAe, ʻae. Aloha nō. TC 00:17:58.545 - 00:17:59.615 mk:AS Ka tūtū. ^^^ TC 00:17:59.250 - 00:18:02.545 LK ʻAe, ʻae. ^^^ Nui paha kou haʻaheo i kāu moʻopuna. TC 00:18:00.110 - 00:18:05.715 mk:AS ʻŌ, nui koʻu haʻaheo, TC 00:18:04.936 - 00:18:06.704 LK Aloha nō. TC 00:18:06.686 - 00:18:07.626 mk:AS haʻaheo māiki* wau, TC 00:18:06.976 - 00:18:08.141 LK ʻAe. TC 00:18:08.053 - 00:18:09.016 mk:AS Gee, i koʻu, koʻu mālama ʻana iā ia i kona wā liʻiliʻi, a pau, hele ʻo ia, hoʻi hou nō i, me ka, me ka māmā no kahi liʻiliʻi loa hoʻi ʻo ia. TC 00:18:08.502 - 00:18:18.562 LK ʻĒ. TC 00:18:18.466 - 00:18:19.003 mk:AS A, ʻo ia ka mea i noho me, noho ai me aʻu. A hele hoʻi ka māmā i ke kula, a ka pāpā i ke kula. See, ʻaʻole poʻe mālama iā ia. A, TC 00:18:18.966 - 00:18:26.740 LK N^^, nāu nō i mālama TC 00:18:26.668 - 00:18:27.961 mk:AS ʻĒ, naʻu nō i mālama nō. ^^^ TC 00:18:27.933 - 00:18:29.648 LK Aloha. ʻAe. TC 00:18:29.681 - 00:18:31.139 mk:AS Yeah. ʻO ia ka mea, n^^, he mea nui kēlā naʻu. ^^^ TC 00:18:30.525 - 00:18:36.422 LK ^^^ Ke lohe maila ʻo ia. TC 00:18:34.393 - 00:18:37.952 mk:AS ʻĒ, ke lohe. ^^^ TC 00:18:37.916 - 00:18:42.444 LK ^^^ ʻAe. Mahalo, TC 00:18:38.870 - 00:18:44.805 mk:AS Ma^^. TC 00:18:44.805 - 00:18:45.620 LK i kou kelepona ʻana mai. TC 00:18:44.805 - 00:18:46.398 mk:AS Yeah. TC 00:18:46.485 - 00:18:46.886 LK ʻAe. A hui hou aku nō. TC 00:18:46.893 - 00:18:49.116 mk:AS Yeah. A hui hou nō. TC 00:18:49.103 - 00:18:50.243 LK Aloha. Aloha ahiahi. TC 00:18:50.112 - 00:18:58.161 mk:IF Aloha ahiahi, Kauanoe. TC 00:18:58.242 - 00:18:59.970 LK Aloha nō. TC 00:18:59.963 - 00:19:00.777 mk:IF Pehea ʻoe? TC 00:19:00.979 - 00:19:01.660 LK Maikaʻi. ʻO ʻIliahi kēia? TC 00:19:01.685 - 00:19:03.895 mk:IF ʻAe. TC 00:19:03.851 - 00:19:04.496 LK A pehea ʻoe? TC 00:19:04.425 - 00:19:05.526 mk:IF Maikaʻi nō wau. Mahalo. TC 00:19:05.470 - 00:19:07.371 LK ʻAe. ^^^ TC 00:19:06.233 - 00:19:07.412 mk:IF Makemake wau e walaʻau me, TC 00:19:07.403 - 00:19:09.194 LK Hiki. TC 00:19:09.190 - 00:19:10.010 mk:IF e, kēnā keiki me ʻoe. TC 00:19:10.006 - 00:19:11.426 LK Hiki. TC 00:19:11.396 - 00:19:11.988 KS ʻAe, aloha kāua. TC 00:19:15.043 - 00:19:16.336 mk:IF Aloha kāua. TC 00:19:16.317 - 00:19:17.401 KS A pehea ʻoe? TC 00:19:17.455 - 00:19:18.301 mk:IF Maikaʻi nō au a ʻo ʻoe? TC 00:19:18.288 - 00:19:19.770 KS A maikaʻi nō hoʻi kēia. TC 00:19:19.940 - 00:19:21.584 mk:IF Ke, ke hoʻolohe nei wau i kāu walaʻau. Akamai ʻoe i ka ʻōlelo a ka makuahine. Mahalo nō hoʻi wau i kā ʻolua mau hana maikaʻi. TC 00:19:21.559 - 00:19:30.765 KS A mahalo a nui loa. Kamaʻāina paha wau me ʻoe? TC 00:19:30.745 - 00:19:33.714 mk:IF ʻAʻole. A kaʻu keiki me kaʻu kāne, he haumāna lāua na Kauanoe. TC 00:19:33.936 - 00:19:39.868 KS {A.} TC 00:19:39.815 - 00:19:40.660 mk:IF Ua kamaʻāina paha iā ia. TC 00:19:39.868 - 00:19:41.828 KS {A, a,} a noho ʻoe i Honolulu nei? TC 00:19:41.741 - 00:19:44.181 mk:IF ʻAe. TC 00:19:44.170 - 00:19:44.766 KS A maikaʻi kēlā. TC 00:19:44.731 - 00:19:46.166 mk:IF {Uhu.} TC 00:19:46.036 - 00:19:46.541 KS ʻAe. TC 00:19:46.480 - 00:19:47.138 mk:IF Akamai nō hoʻi ʻoe a hoʻolohe aku nei, ʻōlelo mai nei ʻoe, ʻumikūmāiwa ou makahiki. Akamai ʻoe i ka ʻōlelo a ka makuahine. TC 00:19:47.025 - 00:19:54.930 KS A, he, a he mea maikaʻi, ʻeā? TC 00:19:54.855 - 00:19:57.257 KS Ka ʻōlelo makuahine? TC 00:19:57.257 - 00:19:58.341 mk:IF ʻAe. TC 00:19:57.465 - 00:19:57.836 mk:IF Pololeʻi^(Pololei). TC 00:19:58.333 - 00:19:59.102 KS ʻAe. TC 00:19:59.105 - 00:19:59.453 mk:IF {Uhu.} TC 00:19:59.441 - 00:20:00.039 KS Well. A hui hou aku, ʻeā. TC 00:19:59.810 - 00:20:01.591 mk:IF ʻAe. Mahalo. TC 00:20:01.281 - 00:20:02.057 KS ʻAe. TC 00:20:02.040 - 00:20:02.607 mk:IF ʻAe. TC 00:20:02.579 - 00:20:03.113 LK Aloha ahiahi. TC 00:20:10.109 - 00:20:11.125 mk:KC Aloha ahiahi. ʻO Kauanoe kēia? TC 00:20:11.609 - 00:20:13.841 LK ʻAe, aloha mai nō. TC 00:20:13.810 - 00:20:15.074 mk:KC ʻO Kuʻulei kēia, e Kauanoe. Aloha ahiahi kāua. TC 00:20:15.226 - 00:20:18.333 LK Aloha nō kākou. TC 00:20:18.298 - 00:20:19.624 mk:KC Auē. Kuʻu hoʻolohe ʻana aku nei iā ʻoe me kou hoa kipa, TC 00:20:19.720 - 00:20:24.086 mk:KC ʻo Glenn Silva, TC 00:20:24.086 - 00:20:25.607 LK ʻAe. TC 00:20:24.260 - 00:20:24.833 LK He keiki ʻōpio nō kēia. TC 00:20:25.581 - 00:20:27.466 mk:KC ʻAe. Ua lohe nō hoʻi kona mau makahiki, ʻōpiopio nō ʻo ia. TC 00:20:27.813 - 00:20:33.030 LK ʻAe. TC 00:20:33.005 - 00:20:33.525 mk:KC A ʻaʻapo nō kekahi. TC 00:20:33.496 - 00:20:35.761 LK ʻAe, nui kona ʻike. TC 00:20:35.728 - 00:20:37.434 mk:KC Nui kona^^ ʻĒ. I kona hoʻomanawanui i ka hoʻoana^^ naʻauao i ka ha^^, ʻōlelo Hawaiʻi. TC 00:20:36.121 - 00:20:43.181 LK {Uhu.} TC 00:20:43.171 - 00:20:43.769 mk:KC And a, ua hiki nō nā, a, Hawaiʻi ʻōpio o kēia manawa, inā ʻike, ke^^ nō hoʻi ka, ʻo ko lākou manaʻo e hoʻomanawanui me kēia walaʻau Hawaiʻi. TC 00:20:43.733 - 00:20:54.882 LK ʻAe. TC 00:20:54.830 - 00:20:55.629 mk:KC Akā, kuʻu lohe ʻana, hilahila kā lākou. TC 00:20:54.922 - 00:20:59.314 LK Pēlā paha. Hilahila paha kekahi o lākou. TC 00:20:59.360 - 00:21:02.641 mk:KC ʻAe. TC 00:21:02.051 - 00:21:02.509 LK ʻAe. TC 00:21:02.818 - 00:21:03.688 mk:KC Hilahila. And kekahi nō hoʻi, a, ʻaʻohe noʻonoʻo mai and no ka mea, ke heleleʻi nei nā mākua, mākua, a, kupuna wahine mā. And i hea, i hea ana ko lākou ʻike ʻana ka walaʻau Hawaiʻi ʻana? TC 00:21:03.019 - 00:21:18.064 LK ʻAe. E ola ana, e ola ana, e ola ana nō i ka mamo. TC 00:21:17.788 - 00:21:21.234 mk:KC ʻO ia nō. !! TC 00:21:21.220 - 00:21:22.605 LK I nā pua i koe. TC 00:21:22.586 - 00:21:23.995 mk:KC A, mahalo nō ʻoe, TC 00:21:24.864 - 00:21:27.337 LK Ke lawe akula lākou i kēia hana. TC 00:21:26.622 - 00:21:29.006 mk:KC ʻAe. TC 00:21:29.791 - 00:21:30.238 LK I kēia mālama ʻana. TC 00:21:30.081 - 00:21:31.386 mk:KC ʻAe. TC 00:21:31.740 - 00:21:32.422 mk:KC Hoʻomanawanui nō hoʻi ʻoukou i kēia mālama ʻana o nā, a, TC 00:21:32.434 - 00:21:37.122 LK ʻAe. TC 00:21:32.696 - 00:21:33.241 mk:KC ʻōlelo Hawaiʻi, and a, koʻu hauʻoli nō hoʻi e hoʻolohe mai iā ʻoukou, nā ʻōpio e walaʻau Hawaiʻi. TC 00:21:37.315 - 00:21:46.015 LK ʻAe. TC 00:21:37.437 - 00:21:37.910 LK Mahalo nui iā ʻoe. TC 00:21:45.996 - 00:21:47.293 mk:KC ʻĒ. TC 00:21:47.190 - 00:21:47.996 LK ʻAe. TC 00:21:47.903 - 00:21:48.370 mk:KC ʻO ia kuʻu kelepona mai nei iā ʻoe. TC 00:21:48.004 - 00:21:50.585 LK ʻAe. TC 00:21:50.559 - 00:21:51.180 mk:KC Kuʻu hauʻoli nō hoʻi e hoʻolohe mai a i kēia, kēia keiki ʻōpio me ʻoe nō hoʻi. Hoʻomau, hoʻomau ʻou^^, ʻoukou i kēia ʻōlelo Hawaiʻi. TC 00:21:50.939 - 00:22:01.743 LK ʻAe, mahalo. TC 00:22:01.721 - 00:22:03.081 mk:KC ʻAʻole hāʻawipio. TC 00:22:02.138 - 00:22:03.636 LK ʻAʻole, ʻaʻole. TC 00:22:03.603 - 00:22:04.787 mk:KC ʻO mākou nō hoʻi i mu^^ i hope e, e, kōkua hoʻi iā ʻoukou. TC 00:22:04.792 - 00:22:11.205 LK ʻAe, mahalo nui. TC 00:22:11.176 - 00:22:12.286 mk:KC A ʻo ia wale nō koʻu e makemake e walaʻau iā ʻoe, e Kaunani^^, e, Kauanoe. TC 00:22:12.536 - 00:22:16.542 LK ʻAe. TC 00:22:16.505 - 00:22:16.978 mk:KC A mahalo nui loa. Na ke Akua e ha^^ e kōkua iā ʻolua. TC 00:22:16.966 - 00:22:21.610 LK Maikaʻi, mahalo. TC 00:22:21.616 - 00:22:22.685 mk:KC Mahalo. TC 00:22:22.676 - 00:22:23.110 LK ʻAe. Aloha. TC 00:22:23.260 - 00:22:24.369 mk:KC A hui hou. TC 00:22:23.605 - 00:22:24.983 LK A hui hou nō. TC 00:22:24.955 - 00:22:25.801 mk:KC ʻAe. Byebye. TC 00:22:25.367 - 00:22:26.698 LK Aloha ahiahi. TC 00:22:30.349 - 00:22:31.531 mk:KK9 ʻAe, aloha. ʻO, ʻo Kaimanahila kēia mai Niʻihau mai. TC 00:22:31.715 - 00:22:35.863 LK ʻĀ, ʻanoʻai nō kāua. TC 00:22:35.987 - 00:22:38.216 mk:KK9 ʻAe, aloha ʻanoʻai. A ke hāʻawi aku nei koʻu aloha a nui loa iā ʻoe no ka, TC 00:22:38.196 - 00:22:44.095 LK No Niʻihau mai nō ʻoe? TC 00:22:45.698 - 00:22:47.401 mk:KK9 ʻAe, aia, aia wau ma luna, aia ʻo Kamehameha, kula wau kahi hele ai i kēia manawa. TC 00:22:47.409 - 00:22:54.349 LK ʻĒ, eia nō ʻoe ma ke Kula ʻo Kamehameha? TC 00:22:54.274 - 00:22:56.751 mk:KK9 ʻAe. TC 00:22:56.750 - 00:22:57.102 LK A ʻehia ou makahiki? TC 00:22:57.155 - 00:22:59.060 mk:KK9 A, ʻumikūmāhā. TC 00:22:59.095 - 00:23:00.339 LK ʻUmikūmāhā? TC 00:23:00.365 - 00:23:01.404 mk:KK9 ʻAe. TC 00:23:01.390 - 00:23:01.830 LK A ʻo ʻoe ke keiki a wai? TC 00:23:01.846 - 00:23:03.685 mk:KK9 ʻO, TC 00:23:03.878 - 00:23:04.491 LK ʻO, ʻo Keʻale? TC 00:23:04.948 - 00:23:06.351 mk:KK9 ʻAe, ʻo Jean Keale. TC 00:23:06.382 - 00:23:07.616 LK ʻAe. Ua ʻano kamaʻāina wau me kou makuahine. TC 00:23:07.601 - 00:23:11.313 mk:KK9 ʻAe, aia nō ʻo ia, aia i Niʻihau. Aia paha ʻo ia ke hoʻolohe maila i ko kāua ʻōlelo ʻana. TC 00:23:11.328 - 00:23:16.702 LK ^^^ Aloha. TC 00:23:16.656 - 00:23:18.677 mk:KK9 A ke makemake nei e hāʻawi i koʻu aloha i koʻu makua wahine. TC 00:23:18.721 - 00:23:23.119 LK ʻAe, hiki. Hiki. TC 00:23:23.095 - 00:23:25.622 mk:KK9 ʻAe. TC 00:23:25.736 - 00:23:26.279 LK Nui kona hauʻoli i ka lohe ʻana i kou leo. TC 00:23:26.244 - 00:23:28.608 mk:KK9 A nui paha kona aloha. TC 00:23:28.556 - 00:23:29.862 LK ʻAe. TC 00:23:30.087 - 00:23:30.614 mk:KK9 Me nā ʻohana nō a pau loa o Niʻihau, TC 00:23:30.414 - 00:23:32.218 LK Me nā ʻohana a pau loa. TC 00:23:32.225 - 00:23:33.746 mk:KK9 ʻAe. TC 00:23:33.315 - 00:23:33.654 LK ʻAe. Mahalo nui kou kāhea ʻana mai, TC 00:23:33.746 - 00:23:38.436 LK i kēia ahiahi. TC 00:23:38.436 - 00:23:39.316 mk:KK9 ʻAe. TC 00:23:38.457 - 00:23:38.984 mk:KK9 Mahalo. TC 00:23:39.586 - 00:23:40.236 LK A e hoʻomau nō i ka ʻōlelo Hawaiʻi o kākou. TC 00:23:39.586 - 00:23:42.391 mk:KK9 ʻAe. TC 00:23:42.791 - 00:23:43.445 LK ʻAe. TC 00:23:43.408 - 00:23:44.044 mk:KK9 ʻAe, mahalo. TC 00:23:44.618 - 00:23:45.291 LK A. Aloha. TC 00:23:45.056 - 00:23:46.380 mk:KK9 Na ke Akua e mālama iā kākou a pau loa. TC 00:23:45.541 - 00:23:48.407 LK Me ʻoe pū. TC 00:23:48.376 - 00:23:49.275 mk:KK9 ʻAe. Mahalo. TC 00:23:49.400 - 00:23:50.643 LK Aloha. TC 00:23:50.628 - 00:23:51.241 mk:KK9 Aloha. TC 00:23:51.211 - 00:23:51.953 LK Aloha ahiahi. TC 00:23:54.808 - 00:23:55.863 mk:HK1 Aloha ahiahi. ʻO wau kēia ʻo Hiʻilei, no Niʻihau wau. Aia au ma Kauaʻi nei ma Kaumakani. TC 00:23:56.121 - 00:24:01.994 LK Mai Kauaʻi mai kēia kelepona ʻana? TC 00:24:02.415 - 00:24:04.855 mk:HK1 ʻAe. TC 00:24:04.968 - 00:24:05.751 LK Aloha nō. Mahalo nui kou kelepona ʻana mai i kēia ahiahi. TC 00:24:05.733 - 00:24:09.881 mk:HK1 A hauʻoli mākou i ka hoʻolohe aku i nā ʻōlelo Hawaiʻi. TC 00:24:09.807 - 00:24:13.773 LK ʻAe. ʻAkahi nō i puka ka ʻōlelo Hawaiʻi ma ka uea o kēia kahua hoʻolele leo. TC 00:24:13.728 - 00:24:20.082 mk:HK1 ʻAe. A mahalo nui kēia hoʻolohe ʻana. Hauʻoli mākou. ʻO ia kēia i kāhea aku nei iā ʻoe. TC 00:24:20.170 - 00:24:27.150 LK Mahalo. ʻAe. TC 00:24:27.418 - 00:24:29.338 mk:HK1 A pehea ʻoe? TC 00:24:29.300 - 00:24:30.480 LK Maikaʻi. A ʻo ʻoukou ma Kauaʻi? TC 00:24:30.495 - 00:24:32.741 mk:HK1 Maikaʻi nō mākou. TC 00:24:32.918 - 00:24:34.245 LK Pehea ʻo Kauaʻi, nui paha ka ua? TC 00:24:34.231 - 00:24:36.113 mk:HK1 ʻAʻole. ʻAno makani wale nō. TC 00:24:36.245 - 00:24:38.493 LK Makani. TC 00:24:38.301 - 00:24:39.029 mk:HK1 ʻAe. TC 00:24:39.051 - 00:24:39.485 LK Pēia nō me mākou i Oʻahu nei. TC 00:24:39.095 - 00:24:41.542 mk:HK1 ʻAe. TC 00:24:41.833 - 00:24:42.565 LK He ʻano ua liʻiliʻi paha, a i kēia ahiahi a he makani nō. TC 00:24:42.551 - 00:24:46.820 mk:HK1 Ma Kauaʻi nei, mālie wale nō, ʻo ka makani, ʻo ia wale nō. TC 00:24:46.830 - 00:24:50.910 LK ʻĒ. ʻO hea ʻoe o Kauaʻi? TC 00:24:50.953 - 00:24:54.031 mk:HK1 Aia au ma Kaumakani. TC 00:24:54.254 - 00:24:56.213 LK ʻŌ, Kaumakani. ʻAe, ʻae. TC 00:24:56.333 - 00:24:58.088 mk:HK1 A, mea, makemake wau e hāʻawi aku i ka mahalo a nui loa no kēia, a, mea i hana ʻia no nā ʻōlelo makuahine, a, e hāʻawi pū aku i ke aloha iā ʻoukou ma Honolulu, ma laila. A pēlā pū me koʻu ʻohana ma ka mokupuni ʻo Niʻihau, koʻu makuahine, koʻu makua kāne, me nā ʻohana a pau ma laila, TC 00:24:58.199 - 00:25:21.198 LK A ʻo wai kou inoa? TC 00:25:21.200 - 00:25:22.733 mk:HK1 ʻO Hiʻilei koʻu inoa. TC 00:25:22.770 - 00:25:24.377 LK Hi^^ h^^ ʻo kou inoa mua kēlā. TC 00:25:24.395 - 00:25:26.715 mk:HK1 Koʻu inoa mua ʻo Blossom Hiʻilei Kanahele. TC 00:25:26.818 - 00:25:29.973 LK Kanahele, ʻae. Kamaʻāina wau me Mīleka me ʻIliahi. TC 00:25:29.963 - 00:25:34.582 mk:HK1 A koʻu sister in-law kēlā ʻo Mīleka Kanahele. TC 00:25:34.585 - 00:25:37.546 LK ʻAe. TC 00:25:37.525 - 00:25:37.971 mk:HK1 ʻO ʻIliahi he cousin ʻo ia no kaʻu kāne. TC 00:25:37.985 - 00:25:40.814 LK ʻĒ. TC 00:25:40.816 - 00:25:41.881 mk:HK1 A noho wau ma Kauaʻi nei, hele ma ke kula ma Kaumakani, TC 00:25:41.816 - 00:25:45.899 LK ʻĒ. TC 00:25:45.951 - 00:25:46.657 mk:HK1 Kauaʻi. TC 00:25:46.500 - 00:25:47.085 LK Ua lohe aku nei ʻoe i ka leo ʻōpio o kēia keiki a Jean Keale i kelepona mai nei? TC 00:25:47.065 - 00:25:53.523 mk:HK1 ʻAe. TC 00:25:53.496 - 00:25:54.145 LK ʻAe. Aloha nō. TC 00:25:54.116 - 00:25:56.711 mk:HK1 Aloha nō. Aloha kēia hui ʻana ma ke kelepona. A, TC 00:25:56.756 - 00:26:00.829 LK ʻAe. Na ke Akua hoʻopōmaikaʻi mai iā ʻoukou. TC 00:25:59.791 - 00:26:02.475 mk:HK1 A pēlā pū me ʻoukou ma laila. Aloha, a hui hou kāua, TC 00:26:02.556 - 00:26:06.132 mk:HK1 ʻo kākou a pau. TC 00:26:06.132 - 00:26:07.475 LK A hui hou aku nō. TC 00:26:06.133 - 00:26:07.375 LK ʻAe. Aloha. TC 00:26:07.375 - 00:26:08.422 mk:HK1 Mahalo. TC 00:26:08.352 - 00:26:08.977 LK ʻAe. A i kēia manawa, e hoʻolele ana ke keiki o kēia kahua hoʻolele leo i wahi hoʻolaha. Auē. TC 00:26:12.124 - 00:26:26.136 Recorded Songs A Koʻolau Au < ʻAe, a Koʻolau au TC 00:26:26.366 - 00:26:28.850 LK A kala mai iaʻu. He kelepona hou i kēia manawa. Aloha ahiahi TC 00:26:28.743 - 00:26:33.773 mk:IB ʻAe, aloha nō. A ʻo Jean Keale Jr. kēia, ka, ka, kita, I mean, te ka, TC 00:26:33.864 - 00:26:41.781 LK Kaikua^^, kaikuahine? TC 00:26:41.795 - 00:26:43.889 mk:IB ʻŌ, {mū,} ʻae. TC 00:26:43.932 - 00:26:44.946 LK Kaikuahine o kēia keiki kelepona mai nei? TC 00:26:44.540 - 00:26:47.040 mk:IB ʻAe. TC 00:26:47.098 - 00:26:47.456 LK ʻAe. Aloha nō kāua. TC 00:26:47.416 - 00:26:48.964 mk:IB A ma mua o koʻu walaʻau ʻana aku, makemake wau e hāʻawi koʻu aloha i nā poʻe a pau ma Niʻihau. Maopopo nō iaʻu aia lākou ke hoʻolohe maila. ^^^ TC 00:26:48.981 - 00:26:57.861 LK ^^^ Nā poʻe a pau o Niʻihau? TC 00:26:56.971 - 00:26:59.583 mk:IB ʻAe. TC 00:26:59.565 - 00:26:59.933 LK Aloha. TC 00:26:59.928 - 00:27:00.647 mk:IB A, pe^^, hiki iaʻu ke walaʻau me Kalena? TC 00:27:00.688 - 00:27:03.932 LK Hiki. Alia iki. TC 00:27:03.965 - 00:27:05.201 mk:IB ʻAe. TC 00:27:05.230 - 00:27:05.817 KS ʻĒ, aloha kāua. TC 00:27:08.386 - 00:27:09.681 mk:IB ʻAe, aloha nō. TC 00:27:09.657 - 00:27:10.445 KS Lōʻihi lo^^, lōʻihi loa, ʻaʻole wau ʻike iā ʻoe. TC 00:27:10.331 - 00:27:12.957 mk:IB ʻAe, maopopo nō iaʻu, aia nō ʻo Kamehameha ke kali nei. TC 00:27:12.930 - 00:27:15.794 KS ʻAe. ^^^ TC 00:27:15.765 - 00:27:16.976 mk:IB ^^^ TC 00:27:16.656 - 00:27:17.013 KS E, e hoʻi {mū,} e hoʻi hou mai ana paha kēia. TC 00:27:16.991 - 00:27:19.161 mk:IB ʻAe, he^^, hele mai e aʻo, aʻo i nā ʻōlelo kanaka i kēia poʻe o neʻi nei. TC 00:27:19.226 - 00:27:25.542 KS ʻAe. A pehea kāu ʻōlelo Hawaiʻi i kēia manawa? TC 00:27:25.541 - 00:27:27.801 mk:IB Maikaʻi. ʻAʻohe nō naʻe au e lawe i, i kēlā hale kula, nā kula. TC 00:27:27.800 - 00:27:32.245 KS ʻAe. A pehea, pe^^, kekahi mau haumāna, he mau haumāna ʻē aʻe paha hiki iā lākou ke ʻōlelo Hawaiʻi ma Kamehameha? TC 00:27:32.248 - 00:27:37.998 mk:IB ʻAʻohe maopopo iaʻu ʻo koʻu palala wale nō ka mea i kāhea mua aku nei. TC 00:27:38.180 - 00:27:42.566 KS ʻO ia? TC 00:27:42.565 - 00:27:43.062 mk:IB ʻAe. TC 00:27:43.085 - 00:27:43.523 KS A aia ʻo ia i Kamehameha kekahi? TC 00:27:43.486 - 00:27:45.043 mk:IB ʻAe. TC 00:27:45.266 - 00:27:45.751 KS Auē. Maikaʻi kēlā, maikaʻi kēlā. TC 00:27:45.746 - 00:27:48.218 mk:IB ʻĒ. ʻAe, mahalo. TC 00:27:48.200 - 00:27:50.128 KS A, TC 00:27:50.041 - 00:27:50.550 mk:IB Aia, aia, noʻonoʻo aku nei au, ʻae^, walaʻau mai nei ʻo, ʻo mea, ʻo, ʻo Akaka, TC 00:27:50.131 - 00:27:55.791 KS ʻAe. TC 00:27:55.961 - 00:27:56.400 mk:IB Kaniela. TC 00:27:56.092 - 00:27:56.906 KS Kaniela? TC 00:27:56.845 - 00:27:57.388 mk:IB ʻAe. TC 00:27:57.388 - 00:27:57.683 KS ʻAe. TC 00:27:57.673 - 00:27:58.064 mk:IB Nāna, nāna i ʻōlelo mai iaʻu, aia ʻo ia ia, aia ʻo ia ke lawe nei i nā hana na Kimura, TC 00:27:58.183 - 00:28:05.385 KS ʻAe. TC 00:28:05.621 - 00:28:06.383 mk:IB kona inoa, ʻae, TC 00:28:06.068 - 00:28:07.455 mk:IB Nāna e aʻo iā ia. TC 00:28:07.474 - 00:28:09.065 KS ʻAe. TC 00:28:07.495 - 00:28:08.076 KS ʻAe, pololei, TC 00:28:09.012 - 00:28:09.956 mk:IB ʻAe. TC 00:28:09.941 - 00:28:10.463 KS Pololei, ʻae. TC 00:28:09.970 - 00:28:11.240 mk:IB Hauʻoli aku nei au i koʻu ʻike ʻana aku iā ia. TC 00:28:11.268 - 00:28:13.915 KS ʻAe. ^^^ TC 00:28:13.980 - 00:28:15.111 mk:IB ʻAe. ^^^ TC 00:28:14.457 - 00:28:15.768 KS ʻAe. Auē. A pehea kāu hana ma Kamehameha i kēia manawa, maikaʻi? TC 00:28:15.111 - 00:28:18.623 mk:IB Maikaʻi me nā, a, TC 00:28:18.664 - 00:28:20.898 KS ʻĒ. TC 00:28:20.314 - 00:28:20.956 mk:IB kula, nā^^, ʻAʻohe nō naʻe maikaʻi nā^^. ^^^ TC 00:28:20.975 - 00:28:29.186 KS ^^^ TC 00:28:27.533 - 00:28:29.620 mk:IB ʻAʻohe oʻu makemake e hōʻike aku. ^^^ TC 00:28:29.186 - 00:28:31.687 KS ʻAe. A kokoke nō pau e, kokoke nō paha e pau? TC 00:28:31.701 - 00:28:34.324 mk:IB Aha? TC 00:28:34.320 - 00:28:34.751 KS Kokoke nō paha e puka. TC 00:28:34.885 - 00:28:36.052 mk:IB A, ʻelua koe makahiki. Lōʻihi kēlā. ^^^ TC 00:28:36.526 - 00:28:41.395 KS ʻO ia. ^^^ Auē. Aloha nō. TC 00:28:38.954 - 00:28:41.682 mk:IB ʻAe. TC 00:28:41.689 - 00:28:42.108 KS ʻAe. TC 00:28:42.098 - 00:28:42.578 mk:IB ʻAe. Mahalo kēia walaʻau ʻana. TC 00:28:42.550 - 00:28:44.135 KS ʻAe. A hui hou aku, ʻeā? TC 00:28:43.366 - 00:28:45.099 mk:IB Ke Akua pū me ʻoukou a pau. TC 00:28:44.963 - 00:28:46.816 KS ʻĒ, mahalo a nui loa. TC 00:28:46.580 - 00:28:47.687 mk:IB ʻAe. TC 00:28:47.370 - 00:28:47.683 KS ʻAe. TC 00:28:47.780 - 00:28:48.165 mk:IB A hui hou. Byebye. TC 00:28:47.824 - 00:28:48.854 KS ʻAe. TC 00:28:48.777 - 00:28:49.274 Topics ## Aloha e Hawaiʻi, ʻo neia ka hola ahiahi, hapalua hola ʻewalu, eight thirty p.m. TC 00:28:49.325 - 00:29:02.511 Topics # The sound of aloha. In Honolulu, radio 1420 KCCN. TC 00:29:02.511 - 00:29:13.887 LK Aloha ahiahi. TC 00:29:17.276 - 00:29:18.201 mk:AK2 ʻŌ, aloha ahiahi. Aloha ahiahi. Ke hoʻolohe nei wau i kāu program, TC 00:29:18.160 - 00:29:23.821 LK ʻAe. TC 00:29:23.865 - 00:29:24.578 mk:AK2 ma ka ʻōlelo Hawaiʻi. Nui loa koʻu makemake a hele mai nei wau e, e kāhea iā ʻoe ma ke kelepona. TC 00:29:24.651 - 00:29:30.932 LK A mahalo nō i kou kelepona ʻana mai. TC 00:29:30.925 - 00:29:32.885 mk:AK2 Yeah. Makemake loa wau i ka ʻōlelo Hawaiʻi. Makemake wau i nā mea Hawaiʻi a pau. TC 00:29:32.426 - 00:29:37.427 LK ʻAe. TC 00:29:37.438 - 00:29:37.959 mk:AK2 Ka meaʻai Hawaiʻi, nā. TC 00:29:37.736 - 00:29:39.399 LK E mālama kākou nā mea liʻiliʻi i koe. TC 00:29:39.376 - 00:29:41.728 mk:AK2 Yeah. TC 00:29:42.438 - 00:29:43.083 LK ʻAe. TC 00:29:43.191 - 00:29:43.630 mk:AK2 No, no, no, no Hawaiʻi mai wau no ka ʻāpana o Puna, ʻo ia koʻu home. TC 00:29:43.591 - 00:29:48.565 LK ʻŌ, ʻo hea o Puna? TC 00:29:48.340 - 00:29:50.649 mk:AK2 E, Pāhoa. TC 00:29:51.074 - 00:29:52.020 LK Pāhoa? TC 00:29:52.100 - 00:29:52.752 mk:AK2 Kahi o ka papaya, e, TC 00:29:52.859 - 00:29:54.325 LK ʻAe. ^^^ TC 00:29:54.326 - 00:29:55.926 mk:AK2 e hoʻouna ʻia mai nei i Honolulu a i nā ʻāina haole. TC 00:29:55.085 - 00:29:58.990 LK ʻAe. TC 00:29:58.985 - 00:29:59.690 mk:AK2 No kekahi mea aʻu makemake loa ai, TC 00:29:59.666 - 00:30:02.168 LK ʻĒ. TC 00:30:02.140 - 00:30:02.627 mk:AK2 i kēia manawa. TC 00:30:02.620 - 00:30:03.738 LK ʻAe. TC 00:30:03.706 - 00:30:04.061 mk:AK2 A, a, kākaʻakahi^(kākaʻikahi) loa paha, a i ʻole, ʻaʻole nō paha poʻe maopopo i ka helu pō, ʻo ia hoʻi, ka helu māhina^(mahina). TC 00:30:04.036 - 00:30:12.031 LK Pololoi. TC 00:30:12.141 - 00:30:12.723 mk:AK2 E like pū me Hilo, Hoaka, Kūkahi, Kū, Kūlua, pēlā wale aku, ē? TC 00:30:12.710 - 00:30:17.967 LK ʻAe. ^^^ TC 00:30:17.968 - 00:30:19.131 mk:AK2 A hiki i ke kau hou ʻana mai o ka māhina^(mahina). TC 00:30:18.676 - 00:30:21.027 LK I kēia manawa, TC 00:30:21.027 - 00:30:22.297 mk:AK2 Mea nui kēlā. TC 00:30:21.027 - 00:30:22.330 LK ʻĒ. Mea nui. I kēia manawa, helu kākou ma ka mea haole, Poʻakahi, Poʻalua, ^^^ TC 00:30:22.297 - 00:30:27.853 mk:AK2 Yeah, ma ka mea haole. I nā, nā mea Hawaiʻi o kēia manawa aʻu e hoʻolohe nei, kāpulu. TC 00:30:25.753 - 00:30:32.043 LK ʻAe. TC 00:30:32.491 - 00:30:33.046 mk:AK2 Kāpulu ka ʻōlelo, kāpulu ka unuhi ʻana i ka manaʻo o ka ʻōlelo. TC 00:30:33.353 - 00:30:37.544 LK Pololoi, pololoi. Ke hoʻomanawanui nei nō mākou, nā mea ʻōpio e aʻo ai i ka ʻōlelo Hawaiʻi. TC 00:30:37.861 - 00:30:44.631 mk:AK2 ʻĒ. Yeah, akamai maoli ʻoe i ka ʻōlelo Hawaiʻi, TC 00:30:43.868 - 00:30:47.976 LK ^^^ Mahalo. TC 00:30:47.986 - 00:30:49.743 mk:AK2 a no nā poʻe ʻōpio. TC 00:30:49.716 - 00:30:51.301 LK ʻAe. TC 00:30:51.421 - 00:30:51.983 mk:AK2 I ka, ka, kekahi poʻe ʻōpio i kēia manawa, inā ʻoe ʻōlelo aku ma ka ʻōlelo Hawaiʻi, namu ʻia mai ʻoe. TC 00:30:52.028 - 00:30:58.734 LK ʻĒ. He nīnau kaʻu iā ʻoe e pili ana i, TC 00:30:58.726 - 00:31:01.221 mk:AK2 A he hilahila kēlā ʻano. TC 00:31:00.441 - 00:31:01.848 LK ʻĒ? TC 00:31:01.826 - 00:31:02.305 mk:AK2 ʻO, ʻo ia ko kākou ʻāina kēia ʻo Hawaiʻi nei, TC 00:31:02.646 - 00:31:05.718 LK ʻAe. TC 00:31:05.853 - 00:31:06.509 mk:AK2 E maopopo iā kākou ka ʻōlelo Hawaiʻi. TC 00:31:06.388 - 00:31:08.565 LK ʻAe, pololoi. TC 00:31:08.893 - 00:31:09.924 mk:AK2 ʻAʻole kākou, na ka poʻe lāhui ʻē e ʻōlelo, e ʻōlelo Hawaiʻi mai iā kākou, a kākou kūnānā. TC 00:31:10.015 - 00:31:17.531 LK ^^^ Kūnānā, ʻaʻā maka. TC 00:31:17.501 - 00:31:19.331 mk:AK2 ʻAʻole pēlā. TC 00:31:19.315 - 00:31:20.574 LK ʻAʻohe pēlā ka pono, TC 00:31:20.650 - 00:31:22.906 mk:AK2 ʻO kā kākou ʻōlelo he nani, ʻono. Makemake loa wau e hui me nā poʻe e ʻōlelo Hawaiʻi ana, ē. TC 00:31:21.328 - 00:31:30.396 LK ʻAe. ʻAʻohe hoa kamaʻilio i kēia manawa. TC 00:31:30.408 - 00:31:33.128 mk:AK2 ʻĒ? TC 00:31:33.185 - 00:31:33.774 LK ʻAʻohe hoa kamaʻilio, ʻaʻohe mea hiki kamu^^ ke kamaʻilio, TC 00:31:33.821 - 00:31:37.480 mk:AK2 No, well, ʻaʻole wau e lawe loa nei i kou manawa, eia aku nō ia poʻe, TC 00:31:36.840 - 00:31:40.660 LK ʻĒ, ʻē. TC 00:31:40.685 - 00:31:41.430 mk:AK2 but make^^ no koʻu, no koʻu makeʻe, a hauʻoli, hele mai nei wau i ke kelepona, TC 00:31:41.438 - 00:31:45.887 LK ^^^ TC 00:31:45.595 - 00:31:47.608 mk:AK2 a kāhea aku iā ʻoe i kēia manawa. TC 00:31:45.887 - 00:31:47.940 LK Mahalo nui. TC 00:31:47.930 - 00:31:48.949 mk:AK2 Yeah. ʻO Kalawe koʻu inoa. TC 00:31:48.953 - 00:31:50.806 LK Kalawe? TC 00:31:50.841 - 00:31:51.540 mk:AK2 Yeah. TC 00:31:51.486 - 00:31:52.113 LK ʻAe. Inoa nō kēlā kupa o Puna. TC 00:31:51.691 - 00:31:54.323 mk:AK2 Inoa Puna. ^^^ TC 00:31:54.280 - 00:31:55.666 LK ʻAe. TC 00:31:55.015 - 00:31:55.556 LK Inoa kupa o Puna. TC 00:31:55.735 - 00:31:57.046 mk:AK2 Pu^^ TC 00:31:55.886 - 00:31:56.171 mk:AK2 A yeah. No laila, aia aku nō i ia manawa, a hui ho^^, TC 00:31:57.013 - 00:32:00.261 LK ʻAe. TC 00:32:00.285 - 00:32:00.946 mk:AK2 then, mālia^(malia) kāhea hou aku nō wau iā ʻoe. TC 00:32:00.285 - 00:32:03.305 LK Kāhea hou mai nō. TC 00:32:03.311 - 00:32:04.386 mk:AK2 Yeah. TC 00:32:04.055 - 00:32:04.424 LK ʻAe. Aloha nō. TC 00:32:04.386 - 00:32:06.126 mk:AK2 A, mahalo a nui loa. TC 00:32:05.607 - 00:32:07.076 LK Mahalo nui iā ʻoe. TC 00:32:07.055 - 00:32:08.400 mk:AK2 {Aha.} Good night. TC 00:32:07.738 - 00:32:09.066 LK Aloha. A, aloha ahiahi. TC 00:32:09.075 - 00:32:13.832 mk:MK Aloha ahiahi, e Kauanoe. TC 00:32:13.883 - 00:32:15.747 LK ʻAe. TC 00:32:15.761 - 00:32:16.482 mk:MK Pehea ʻoe? TC 00:32:16.503 - 00:32:17.343 LK Maikaʻi nō kēia. A ʻoe? TC 00:32:17.333 - 00:32:19.553 mk:MK A ʻo ia mau. TC 00:32:19.544 - 00:32:20.965 LK Me kāu ʻohana? TC 00:32:20.921 - 00:32:22.137 mk:MK A ʻo ia mau nō koʻu ʻohana. TC 00:32:22.191 - 00:32:24.430 LK ʻĒ. TC 00:32:24.442 - 00:32:24.983 mk:MK Ua lohe au i ka leo o kuʻu ʻohana i kāhea iā ʻoe a ma ʻō ma ʻaneʻi i Honolulu nei. TC 00:32:24.806 - 00:32:29.697 LK Auē. Ke aloha o ka puʻuwai. TC 00:32:28.539 - 00:32:30.360 mk:MK ʻAe. A ua kani mai Kauaʻi mai. TC 00:32:30.321 - 00:32:32.716 LK ʻAe. TC 00:32:32.695 - 00:32:33.292 mk:MK ʻO kaʻu kēia i kāhea aku nei nō ke aloha ʻohana. A, i kēia walaʻau ʻana o kāua, ua makemake au e hāʻawi i kuʻu aloha iā lākou a pau loa mai Niʻihau a hiki i ka poʻe o Hawaiʻi i kāhea iā ʻoe. TC 00:32:33.271 - 00:32:46.112 LK ʻAe. TC 00:32:46.070 - 00:32:46.754 mk:MK A kaʻu^^, mamake au e kamaʻilio me, TC 00:32:46.721 - 00:32:49.312 LK Kalena? TC 00:32:49.411 - 00:32:49.906 mk:MK A ʻo ia. TC 00:32:49.895 - 00:32:50.735 LK Hiki, alia. TC 00:32:50.504 - 00:32:51.432 KS ʻAe. Aloha kāua. TC 00:32:54.354 - 00:32:55.666 mk:MK He aloha ahiahi nō ko kāua. Pehea, TC 00:32:55.676 - 00:32:58.188 KS ʻAno^^, ʻAe. TC 00:32:57.507 - 00:32:58.491 mk:MK Pehea ʻoe? TC 00:32:58.621 - 00:32:59.437 KS A maikaʻi wau. TC 00:32:59.403 - 00:33:00.466 mk:MK ʻŌ, TC 00:33:00.456 - 00:33:00.934 KS ^^^ TC 00:33:00.690 - 00:33:01.778 mk:MK nui ka hauʻoli. TC 00:33:00.945 - 00:33:02.407 KS A pehea ʻoe? TC 00:33:02.190 - 00:33:02.970 mk:MK A aia nō lā ke ʻōkuʻu nei, ke hoʻolohe aku nei i nā mau mea a ʻoukou e kamaʻilio mai nei ma loko o ka, kēia mīkini hoʻolele leo. TC 00:33:03.022 - 00:33:10.968 KS ʻAe. TC 00:33:10.990 - 00:33:11.606 mk:MK A he aha nā mau mea hou o, o kēia lā a ʻoukou i hoʻomākaukau ai? TC 00:33:11.600 - 00:33:16.374 KS A, pehea lā? TC 00:33:16.355 - 00:33:17.490 KS ^^^ ʻAʻole maopopo iaʻu, ʻo kēlā e, e hoʻolele paha ana lākou i kekahi mau mea na, a, a nā haumāna i hana ai ma ke Kulanui o Hawaiʻi. TC 00:33:17.490 - 00:33:26.805 mk:MK ^^^ TC 00:33:17.515 - 00:33:19.515 mk:MK ʻO ia? TC 00:33:26.781 - 00:33:27.428 KS ʻAe. I kuʻu mana^^. TC 00:33:27.392 - 00:33:28.731 mk:MK ʻŌlelo, ʻōlelo aku ʻoe iā, iā Kauanoe, waiho mālia ka manawa no ka poʻe kāhea ana iā ʻoe, no ka mea, TC 00:33:28.041 - 00:33:34.510 KS ʻAe. ^^^ TC 00:33:34.407 - 00:33:35.578 mk:MK nui paha nā poʻe mamake e kamaʻilio i ka ʻōlelo Hawaiʻi paha. TC 00:33:34.745 - 00:33:38.202 KS ʻĒ, ʻo, ʻo ia nō paha. TC 00:33:36.866 - 00:33:38.684 mk:MK A i kēia manawa, ke lohe nei kākou i nā poʻe a pau i, i maopopo i ka ʻōlelo makuahine ma loko o kēia mea. TC 00:33:38.641 - 00:33:45.172 KS ʻAe. Kāhāhā nō hoʻi. TC 00:33:44.134 - 00:33:46.580 mk:MK A ʻo ia. TC 00:33:46.598 - 00:33:47.852 KS ʻAe. No ka mea, kekahi poʻe, ʻeā, noʻonoʻo lākou, ua make ka ʻōlelo, akā, ʻaʻole. E ola nō. TC 00:33:47.748 - 00:33:52.788 mk:MK ʻAe, ʻae. TC 00:33:52.755 - 00:33:53.740 KS ʻĒ. E ola nō hoʻi ka ʻōlelo. TC 00:33:52.969 - 00:33:54.520 mk:MK Pololei. TC 00:33:54.543 - 00:33:55.231 KS ʻAe. Maikaʻi kēlā. TC 00:33:55.196 - 00:33:56.562 mk:MK ʻAe. Mahalo kēia hui ʻana, a hoʻomau i ka mea maikaʻi. TC 00:33:56.545 - 00:33:59.358 KS A, ʻē, ʻae. A hui hou aku, ʻeā? TC 00:33:59.211 - 00:34:00.775 mk:MK A ʻo ia. TC 00:34:00.773 - 00:34:01.431 KS ʻAe. TC 00:34:01.300 - 00:34:01.802 mk:MK Aloha. TC 00:34:01.726 - 00:34:02.221 KS Aloha nō. TC 00:34:02.217 - 00:34:02.771 LK ʻAe. Mahalo i ko ʻoukou kelepona ʻana mai i kēia ahiahi. Nui ko mākou ho^^ ha^^ hauʻoli i ka lohe ʻana i ko ʻoukou leo. A, i, he, he, he pololei nō kāu ʻōlelo e Kalena, ʻaʻole loa e make ana ka ʻōlelo Hawaiʻi. Eia nō ke ola nei. A, he, TC 00:34:24.721 - 00:34:50.570 KS ʻAe. TC 00:34:50.595 - 00:34:51.504 LK he, a, makemake nui koʻu e hoʻomau i ka ʻōlelo Hawaiʻi. A aia nō kēia hana koʻikoʻi i nā poʻohiwi o nā poʻe ʻōpiopio. A aia nō hoʻi i, i, i nā poʻohiwi o nā mākua e aʻo mai i ka poʻe ʻōpiopio i ka ʻōlelo Hawaiʻi. TC 00:34:51.484 - 00:35:10.111 KS ʻAe, pololei. A he ʻōlelo noʻe^^ he ʻōlelo noʻeau kēia, a, TC 00:35:10.150 - 00:35:14.138 KS e mālama ʻia nā pono o ka ʻāina e nā ʻōpio. A i kuʻu manaʻo, pololei loa nō hoʻi kēia. Pololei nō. Na mākou, na kākou nō hoʻi ka poʻe ʻōpiopio e mālama i kēia mau mea Hawaiʻi. ʻAe. TC 00:35:14.138 - 00:35:26.735 LK ʻAe. TC 00:35:14.435 - 00:35:14.902 LK Pololoi nō. ʻAe. ʻO kākou nō nā mamo e mālama aku i kēia mea waiwai i hoʻoilina mai iā mākou, TC 00:35:26.587 - 00:35:35.968 KS ʻAe. TC 00:35:35.871 - 00:35:36.454 LK e nā kūpuna. TC 00:35:36.445 - 00:35:37.505 KS Hauʻoli nō hoʻi wau i ka lohe ʻana i kēlā, kēlā keiki kāne i kāhea mai, mai, a, Kamehameha mai ʻo ia, TC 00:35:37.511 - 00:35:43.955 LK ʻAe. TC 00:35:43.955 - 00:35:44.777 KS mai ke Kula ʻo Kamehameha.] TC 00:35:43.955 - 00:35:45.424 LK ʻAe. TC 00:35:45.474 - 00:35:45.771 KS ʻUmikūmāhā ona mau makahiki, akā, hiki iā ia ke ʻōlelo Hawaiʻi. Maikaʻi kēlā. TC 00:35:45.696 - 00:35:50.300 LK ^^^ TC 00:35:49.704 - 00:35:50.539 KS Hauʻoli nō hoʻi wau. Hauʻoli nō hoʻi wau. TC 00:35:50.300 - 00:35:52.420 LK ʻAe. No Niʻihau nō ʻo ia. TC 00:35:52.405 - 00:35:54.180 KS ʻAe. A. TC 00:35:54.121 - 00:35:55.840 LK A ke hoʻohauʻoli nei nō ka ʻohana i kēia manawa i ka lohe ʻana i kona leo. TC 00:35:54.815 - 00:35:59.308 KS ʻAe, pololei. TC 00:35:59.240 - 00:36:00.405 LK Me ka leo o ke kaikamahine no Niʻihau, ē? TC 00:35:59.836 - 00:36:02.270 KS ʻAe, ʻae. TC 00:36:02.216 - 00:36:03.292 LK Kekahi i kelepona mai nei. TC 00:36:02.686 - 00:36:04.223 KS A aia ʻo ia i Kamehameha kekahi. TC 00:36:04.171 - 00:36:05.975 LK ʻAe. TC 00:36:05.908 - 00:36:06.536 KS ʻAe, pololei. TC 00:36:06.430 - 00:36:07.477 LK {Uhu.} No laila, e nā ʻōpio, e nā mea e hiki ke hoʻomaopopo i kaʻu mea e walaʻau aku nei iā ʻoukou, e hoʻomau aku nō i ka ʻōlelo makuahine o, a kākou. TC 00:36:07.402 - 00:36:20.776 KS ʻAe. TC 00:36:22.683 - 00:36:23.265 LK ʻAe. TC 00:36:23.211 - 00:36:23.571 KS He mea maikaʻi kēlā. He mau manaʻo maikaʻi loa kēlā. TC 00:36:23.495 - 00:36:26.839 LK ʻAe. TC 00:36:27.057 - 00:36:27.355 KS Hoʻomanaʻo wau i kekahi lā, ʻoiai wau ma Kamehameha, a ma ka papa, ma ka papa ʻewalu. A ua hele mai kekahi poʻe mai Niʻihau mai, a, nui ko lākou hoihoi i nā mea ma Kamehameha, a hele mai mākou e mākaʻikaʻi, TC 00:36:27.321 - 00:36:41.681 LK {Mū.} TC 00:36:41.626 - 00:36:42.586 KS a pēlā wale aku, a, TC 00:36:41.681 - 00:36:43.015 LK ʻAe. TC 00:36:43.015 - 00:36:43.715 KS nui nō hoʻi ko mākou hauʻoli, kipa iā lākou. TC 00:36:43.015 - 00:36:45.397 LK ʻAe, alia iki. TC 00:36:44.864 - 00:36:46.273 KS ʻAe, hiki. TC 00:36:46.287 - 00:36:47.050 LK Aloha ahiahi. TC 00:37:16.040 - 00:37:16.904 mk:LK2 ʻAe, aloha ahiahi. !! TC 00:37:16.904 - 00:37:19.235 LK E kala mai. ʻEā. TC 00:37:18.228 - 00:37:19.888 mk:LK2 Ka leo kēia Molokaʻi. TC 00:37:19.236 - 00:37:20.713 LK Auē. Aloha nō. TC 00:37:20.765 - 00:37:22.183 LK Molokaʻi Nui a Hina. TC 00:37:22.183 - 00:37:23.376 mk:LK2 Aloha nō. TC 00:37:22.255 - 00:37:23.045 mk:LK2 A ʻo ia. TC 00:37:23.305 - 00:37:24.254 LK ʻAe. TC 00:37:24.253 - 00:37:24.794 mk:LK2 Auē. Nui ka hauʻoli kēia, hoʻolohe aku nei wau i ko ʻolua mau leo. Nui ka hauʻoli, a ʻo ia hoʻi, ma ka ʻōlelo Hawaiʻi. TC 00:37:24.940 - 00:37:32.890 LK ʻAe. Mahalo nō i ko ʻoukou hoʻolohe mai iā mākou i kēia ahiahi. TC 00:37:33.036 - 00:37:37.384 mk:LK2 ʻAe, no ka mea, he kamaliʻi ʻōpiopio wale nō ʻoukou, akā nō naʻe, auē, puka mai ka ʻōlelo, a, ua, ke, a, ^^^ ka ʻōlelo Hawaiʻi, ʻo ia hoʻi, hauʻoli nō hoʻi ka pepeiao o nā kūpuna. TC 00:37:37.360 - 00:37:53.208 LK ʻAe ^^^ pololei nō. Hauʻoli nō, nō hoʻi ko mākou pepeiao i ka lohe ʻana i ka ʻōlelo Hawaiʻi o kā kākou. TC 00:37:53.283 - 00:38:00.412 mk:LK2 A, a, ʻo ia hoʻi, ʻaʻohe kēia he hana liʻiliʻi, he hana nui kēia. TC 00:38:00.600 - 00:38:04.096 LK ʻAe, he hana nui nō. TC 00:38:04.080 - 00:38:05.993 mk:LK2 ʻAe. Ke, keiki ka^^ kaʻu i a, i hoʻomaopopo, ʻo ia hoʻi, aia i kēlā kula ʻo University Hawaiʻi, ʻo Don Mahi? TC 00:38:05.582 - 00:38:13.451 LK A, a, ʻaʻole wau kamaʻāina. TC 00:38:14.113 - 00:38:16.155 mk:LK2 ʻAʻole ʻoe i kamaʻāina. TC 00:38:15.856 - 00:38:16.885 LK ʻAe. A e^^ eia nō ʻo ia ke hele nei i ke Kula o nui? TC 00:38:16.845 - 00:38:19.147 mk:LK2 ʻAe, ʻae. A ʻo ia hoʻi, ke aʻo nei, ʻaʻole, hoʻomaka wale nō kēia, ʻakahi nō ʻo ia hoʻomaka. TC 00:38:19.155 - 00:38:25.885 LK ʻAe. TC 00:38:25.923 - 00:38:26.455 mk:LK2 ʻAʻohe ʻo ia ʻike nā huaʻōlelo. He keiki Hawaiʻi, akā nō naʻe, ʻaʻohe ʻike i nā huaʻōlelo Hawaiʻi. TC 00:38:26.411 - 00:38:33.412 LK ʻAe. E paipai aku iā ia, TC 00:38:33.443 - 00:38:35.159 LK iā lākou e aʻo. TC 00:38:35.183 - 00:38:36.522 mk:LK2 ʻAe. TC 00:38:35.226 - 00:38:35.737 mk:LK2 ʻAe, pololoi. TC 00:38:36.556 - 00:38:37.996 LK ʻAe. ^^^ TC 00:38:36.929 - 00:38:38.656 mk:LK2 ʻO, ʻo ia hoʻi, ʻaʻohe hiki iā ia ke aʻo ma ka hua, a, {mū,} a ha, pākahi. Aia nō walaʻau pū, aia, a pe^^ a, ma laila, n^^, ʻike. TC 00:38:37.996 - 00:38:48.080 LK ʻĒ. TC 00:38:48.078 - 00:38:48.610 mk:LK2 A inā ʻōlelo, a like me he^^ hele, ma ʻō, ma ʻaneʻi. Aia nō walaʻau, TC 00:38:48.622 - 00:38:54.025 LK ʻĒ, ʻē. TC 00:38:54.041 - 00:38:54.892 mk:LK2 ʻAʻole hiki, inā ʻo^^ !! TC 00:38:54.066 - 00:38:56.240 LK He mea nui kēlā. He mea nui kēlā. Kēlā mea li^^ mau hua ʻōlelo liʻiliʻi wale nō, akā hiki ke hoʻonui a^^, TC 00:38:56.181 - 00:39:01.958 mk:LK2 Pololoi. TC 00:39:02.003 - 00:39:02.795 LK ho^^ hoʻonui aku. TC 00:39:02.155 - 00:39:03.745 mk:LK2 {Aha.} TC 00:39:03.655 - 00:39:04.236 LK ʻAe. TC 00:39:04.181 - 00:39:04.593 mk:LK2 So nui koʻu hauʻoli i ka lohe ʻana ko ʻolua leo. TC 00:39:04.651 - 00:39:07.495 LK ʻAe. Aia hea ʻoe o Niʻiha^^ a mea o Molokaʻi? TC 00:39:07.505 - 00:39:10.438 mk:LK2 Molokaʻi. Aia wau ma mua o ke, ka hale kula ʻo Kilohana. TC 00:39:10.451 - 00:39:13.115 KS Kilohana? TC 00:39:13.165 - 00:39:13.928 LK A, a, aia i hea kēia wahi? TC 00:39:13.898 - 00:39:16.057 mk:LK2 Aia, aia kēia i, i Pūkoʻo. TC 00:39:15.537 - 00:39:18.171 LK Pūkoʻo. ʻAe. TC 00:39:18.120 - 00:39:20.624 mk:LK2 A ʻo ia. TC 00:39:19.701 - 00:39:20.660 LK ʻAʻole wau i hele i Molokaʻi. Hele wale nō wau i Kalaupapa. ʻAʻole wau i hele i nuna o ka moku, TC 00:39:20.661 - 00:39:26.153 mk:LK2 ʻŌ. TC 00:39:26.129 - 00:39:27.165 LK o Molokaʻi. ^^^ TC 00:39:26.236 - 00:39:27.734 mk:LK2 Ma ha^^ Ō, ʻaʻohe ʻoe mākaʻikaʻi ma kēia ʻaoʻao nei. TC 00:39:27.183 - 00:39:30.349 LK ʻĒ, ʻē. TC 00:39:30.318 - 00:39:31.255 mk:LK2 He uʻi nō ko Molokaʻi. TC 00:39:30.411 - 00:39:32.333 LK Pehea ʻo Molokaʻi i kēia manawa? TC 00:39:32.280 - 00:39:34.137 mk:LK2 Ua nui nō hoʻi ko mākou makani, a, TC 00:39:34.085 - 00:39:35.991 LK ʻAe. Pēia nō me ma^^. TC 00:39:35.886 - 00:39:37.499 mk:LK2 ua liʻiliʻi. TC 00:39:36.726 - 00:39:37.649 LK ʻĒ, ʻē. Ua li^^. TC 00:39:37.568 - 00:39:39.079 mk:LK2 Ulu mai ka nāʻeleʻele o loko o ka pā. Nui ka hana. TC 00:39:38.410 - 00:39:42.098 LK ^^^ TC 00:39:42.020 - 00:39:44.187 mk:LK2 A hauʻoli nō wau i ka walaʻau ʻana me ʻoe. TC 00:39:44.145 - 00:39:46.664 LK ʻAe. Mahalo. TC 00:39:46.641 - 00:39:47.901 mk:LK2 A hoʻomau nō i kēia hana. TC 00:39:47.516 - 00:39:49.105 LK ʻAe, mahalo. TC 00:39:49.065 - 00:39:50.029 mk:LK2 Aʻo nui i kā kākou poʻe kamaliʻi. TC 00:39:49.835 - 00:39:51.776 mk:LK2 ʻO ia ko mākou pilikia nā kūpuna, hūnā i ka ʻōlelo Hawaiʻi. Hu^^ u^^ ha^^ ʻōlelo Hawaiʻi, mea, a, kolohe wale nō. TC 00:39:51.776 - 00:39:59.367 LK ʻAe. TC 00:39:51.792 - 00:39:52.158 LK ^^^ TC 00:39:59.388 - 00:40:01.408 mk:LK2 Aia ma laila ka pilikia. TC 00:40:00.924 - 00:40:02.498 LK ʻAe. TC 00:40:02.523 - 00:40:03.287 mk:LK2 ʻAe. TC 00:40:02.984 - 00:40:03.495 LK Mai hūnā. E wehewehe aku. TC 00:40:03.483 - 00:40:05.311 mk:LK2 ʻAe, pololoi. TC 00:40:05.281 - 00:40:06.317 LK ʻAe. TC 00:40:06.316 - 00:40:06.907 mk:LK2 A. So hauʻoli nō. TC 00:40:06.776 - 00:40:08.324 LK ʻAe. Mahalo nui i kou kelepona ʻana mai. TC 00:40:08.291 - 00:40:10.828 mk:LK2 ʻAe. TC 00:40:10.431 - 00:40:11.071 LK Na ke Akua pū me ʻoukou. TC 00:40:10.845 - 00:40:12.701 mk:LK2 ʻAe, pololoi. TC 00:40:12.356 - 00:40:13.376 LK ʻAe. TC 00:40:13.399 - 00:40:13.996 mk:LK2 Aloha. TC 00:40:13.399 - 00:40:14.107 LK Aloha nui. Aloha ahiahi. TC 00:40:14.083 - 00:40:18.176 mk:m1 Aloha. Pehea ʻolua? TC 00:40:18.335 - 00:40:20.774 LK Maikaʻi nō māua. TC 00:40:20.711 - 00:40:22.114 mk:m1 Auē. Na^^, hauʻoli nō hoʻi kuʻu puʻuwai i ka lohe ʻana i ko ʻolua leo. TC 00:40:22.139 - 00:40:26.542 LK ʻAe, mahalo. TC 00:40:27.331 - 00:40:28.379 mk:m1 E nā ʻōpiopio, mālama hoʻokipa i nā ʻōlelo o ka Hawaiʻi nei. TC 00:40:28.415 - 00:40:33.434 LK ʻAe. TC 00:40:33.355 - 00:40:34.125 mk:m1 Aʻo aku i ko kākou poʻe kamaliʻi, TC 00:40:34.047 - 00:40:37.356 LK ʻAe. TC 00:40:38.600 - 00:40:39.183 mk:m1 pōkiʻi. TC 00:40:38.920 - 00:40:39.949 LK ʻAe. TC 00:40:39.736 - 00:40:40.305 mk:m1 !! TC 00:40:40.502 - 00:40:42.061 LK A nā, nā kūpuna nō, TC 00:40:41.289 - 00:40:43.413 mk:m1 ʻAe. TC 00:40:43.410 - 00:40:43.677 LK kekahi e aʻo mai i ka poʻe ʻōpiopio me nā mākua. TC 00:40:43.413 - 00:40:46.939 mk:m1 ʻAe. No laila, ma laila wau i aʻo ʻia mai. Na kuʻu poʻe kūpuna i aʻo mai. TC 00:40:46.863 - 00:40:54.840 LK ʻŌ, ʻae. TC 00:40:54.798 - 00:40:55.928 mk:m1 ʻOliʻoli nō hoʻi !!. TC 00:40:55.898 - 00:40:59.008 LK ʻAe. ʻO ia nā kumu a mai^^, ʻo ia nā kumu maikaʻi loa, TC 00:40:57.256 - 00:41:00.681 mk:m1 ʻAe. TC 00:41:00.729 - 00:41:01.233 LK nā kūpuna. TC 00:41:01.010 - 00:41:01.845 mk:m1 ʻAe. E like nō hoʻi me ko ʻoukou hele ʻana e hoʻonaʻauao i ko kākou a, ʻōlelo Hawaiʻi. TC 00:41:02.088 - 00:41:09.509 LK ʻAe. TC 00:41:10.346 - 00:41:11.138 mk:m1 He nui, he nui ka hana kēlā. TC 00:41:10.397 - 00:41:13.044 LK ʻAe, he nui ka waiwai o ka ʻōlelo Hawaiʻi. TC 00:41:13.123 - 00:41:15.396 mk:m1 ʻAe. TC 00:41:15.381 - 00:41:15.864 LK He nui nā mea nani o kā, kā kākou ʻōlelo. TC 00:41:16.101 - 00:41:19.603 mk:m1 ʻAe. TC 00:41:19.556 - 00:41:20.270 LK ʻAe. TC 00:41:20.271 - 00:41:20.928 mk:m1 ʻŌ. !! TC 00:41:21.290 - 00:41:22.821 LK A na, na kākou nō e hōʻike aku, e hoʻōla hou i ka ʻōlelo o kākou. TC 00:41:21.891 - 00:41:26.972 mk:m1 ʻAe. TC 00:41:26.913 - 00:41:27.420 LK ʻAe. TC 00:41:27.420 - 00:41:28.140 mk:m1 Ho^^ hoʻo^^ hōʻoi aku loa. TC 00:41:27.420 - 00:41:29.888 LK ʻAe. TC 00:41:29.796 - 00:41:30.467 mk:m1 So me ke Akua nō pumehana hoʻokipa a mālama iā ʻoukou, nā ʻōpiopio i loko o ko kākou ʻōlelo. TC 00:41:30.490 - 00:41:37.897 LK ʻAe, mahalo nui. TC 00:41:37.783 - 00:41:39.209 mk:m1 Mahalo. TC 00:41:39.136 - 00:41:40.022 LK Aloha a nui. A hui hou. TC 00:41:40.040 - 00:41:41.457 mk:m1 Aloha. TC 00:41:41.151 - 00:41:42.115 LK Aloha ahiahi kāua. TC 00:41:44.604 - 00:41:46.121 mk:m2 Aloha. TC 00:41:46.138 - 00:41:47.916 LK Aloha nō. TC 00:41:47.854 - 00:41:48.825 mk:m2 He aha kou inoa? TC 00:41:48.159 - 00:41:49.908 LK ʻO koʻu inoa, ʻo Kauanoe Kimura koʻu inoa. TC 00:41:49.925 - 00:41:54.439 mk:m2 ʻŌ. He inoa maikaʻi kēlā. TC 00:41:54.675 - 00:41:58.437 LK ʻAe, mahalo. A ʻo koʻu hoa kipa o kēia ahiahi, ʻo Kalena Silva. TC 00:41:58.420 - 00:42:03.238 mk:m2 ʻŌ. TC 00:42:03.460 - 00:42:04.540 LK Keiki ʻōpiopio nō ʻo ia, like, ʻano like, a, like nō hoʻi ko māua hanauna. ^^^ TC 00:42:04.230 - 00:42:11.908 mk:m2 ʻAe. Maikaʻi nō. TC 00:42:11.963 - 00:42:15.432 LK ʻĒ. ʻAe. TC 00:42:16.224 - 00:42:20.616 mk:m2 He moʻolelo aʻu i makemake. TC 00:42:20.155 - 00:42:22.026 LK ʻAe, hiki. TC 00:42:22.118 - 00:42:22.968 mk:m2 A kuʻu wā liʻiliʻi, ka hā o kuʻu makuahine i haʻi mai iaʻu, pili ana i kēia inoa o Nānākuli. ʻIke nō ʻoe? Kēia inoa? TC 00:42:24.276 - 00:42:35.380 LK A, ʻaʻohe paʻa loa iaʻu. He aha kēia moʻolelo? TC 00:42:34.560 - 00:42:39.905 mk:m2 A pili ana i kēia wahi. TC 00:42:40.131 - 00:42:43.428 LK Ka inoa, ka, ka i^^ ka ʻāina ʻo Nānākuli? TC 00:42:43.476 - 00:42:46.923 mk:m2 ʻAe. TC 00:42:46.898 - 00:42:47.352 LK ʻAe. TC 00:42:47.441 - 00:42:47.874 mk:m2 A, ua lohe nō wau ke^^ a, pili ana no kēia wahi i Nānā^^ a, Nānākuli. Akā, ka inoa, a, maopopo nō wau. TC 00:42:48.018 - 00:43:00.220 LK ʻAe. TC 00:43:02.842 - 00:43:03.245 mk:m2 A. TC 00:43:03.194 - 00:43:03.640 LK Nānā, nānā hoʻi i kēlā, he nānā. TC 00:43:03.590 - 00:43:06.440 mk:m2 Nānā. TC 00:43:06.453 - 00:43:08.044 LK E kiʻei paha. TC 00:43:08.491 - 00:43:10.083 mk:m2 Kiʻai? TC 00:43:10.445 - 00:43:11.777 LK ʻĒ, ʻē. Nānā i ke kuli o ke kanaka paha? TC 00:43:11.758 - 00:43:16.342 mk:m2 A ma ka pepeiao, or ma ka wāwae? TC 00:43:16.208 - 00:43:19.096 LK Ma ka p^^ ma ka wāwae. TC 00:43:19.027 - 00:43:20.911 mk:m2 {A,} ma ka wāwae. ʻAʻole ma ka pepeiao? TC 00:43:21.040 - 00:43:25.248 LK Aʻohe maopopo iaʻu. TC 00:43:25.230 - 00:43:26.904 mk:m2 {Uhu.} TC 00:43:26.886 - 00:43:28.424 LK ʻAʻohe maopopo iaʻu ka moʻolelo o ka inoa o Nānākuli. ^^^ TC 00:43:28.368 - 00:43:32.575 mk:m2 {Aha.} TC 00:43:32.056 - 00:43:32.771 LK He kuhi wale nō kēia ma koʻu ʻaoʻao. TC 00:43:32.575 - 00:43:34.877 mk:m2 Yeah. ʻAe, {aha.} TC 00:43:34.206 - 00:43:36.223 LK ʻAe. TC 00:43:37.613 - 00:43:38.325 mk:m2 I nui ka manaʻo ma, ma, ma ka ʻōlelo. Nui. TC 00:43:38.342 - 00:43:41.046 LK Nui, nui ka manaʻo o nā inoa o ka, TC 00:43:40.261 - 00:43:43.335 mk:m2 {Aha.} Pepeiao, TC 00:43:41.697 - 00:43:43.335 LK ʻĒ. TC 00:43:43.335 - 00:43:43.789 mk:m2 ka, ka wāwae, a ma ka ʻike ʻana. TC 00:43:43.335 - 00:43:47.908 LK {Mū, mū.} Ma ka ʻike ʻana? TC 00:43:49.235 - 00:43:51.091 LK Kuli ma ka ʻike ʻana. TC 00:43:51.461 - 00:43:53.204 mk:m2 ʻAe. Nānā, TC 00:43:51.700 - 00:43:53.052 mk:m2 ma kou maka. TC 00:43:53.289 - 00:43:54.691 LK A nānā, nānā. ʻAe. TC 00:43:53.565 - 00:43:55.407 LK Nānā me ka maka. TC 00:43:55.407 - 00:43:56.724 mk:m2 ʻAe. TC 00:43:55.501 - 00:43:56.278 mk:m2 Nānā ka maka. TC 00:43:56.684 - 00:43:57.828 LK ʻAe. TC 00:43:57.753 - 00:43:58.226 mk:m1 ʻAʻole. TC 00:43:59.831 - 00:44:00.593 mk:m2 Pili kēia moʻolelo ma ka kuli o ka wāwae, a ʻo ma ka kuli o ka pepeiao? TC 00:43:59.831 - 00:44:06.450 LK Pehea lā? He, ʻaʻohe oʻu kamaʻāina me ka ʻāina o Nānākuli. TC 00:44:06.467 - 00:44:11.956 mk:m2 {Mū.} TC 00:44:12.154 - 00:44:12.936 LK He kuhi wale nō kēia ma kuʻu ʻaoʻao e^^ ʻo nānā, nānā nō me ka maka. TC 00:44:12.940 - 00:44:17.781 mk:m2 ʻAe. TC 00:44:17.781 - 00:44:18.357 LK Wāwae paha. He moʻolelo nō ko nā inoa a pau o Hawaiʻi. TC 00:44:17.781 - 00:44:22.608 mk:m2 ʻAe. TC 00:44:22.626 - 00:44:23.361 LK ʻAʻole hea wale ka poʻe Hawaiʻi i, i ka inoa. He manaʻo nō. TC 00:44:23.032 - 00:44:27.492 mk:m2 He manaʻo nō kēlā. TC 00:44:27.533 - 00:44:29.195 LK ʻAe. He manaʻo nō. ʻAe TC 00:44:28.355 - 00:44:31.513 mk:m2 ʻO kēia kanaka ka mua i noho ma kēlā ʻāina? TC 00:44:31.480 - 00:44:35.036 LK ʻO wai? TC 00:44:35.006 - 00:44:36.388 mk:m2 A, kēia kanaka? TC 00:44:36.315 - 00:44:37.611 LK ʻO wai? TC 00:44:38.768 - 00:44:39.539 mk:m2 ʻO kēia kanaka i ʻike, kēia wahi? Nāna nō, nānā, TC 00:44:39.578 - 00:44:44.949 LK Pehe^^. TC 00:44:46.337 - 00:44:47.141 mk:m2 ma kona nānā ʻana? TC 00:44:46.337 - 00:44:47.747 LK Pehea, ʻaʻole maopopo iaʻu. No Hawaiʻi, ka moku o Keawe au. A ʻaʻole wau kamaʻāina loa me kēia mokupuni ʻo Oʻahu nei. TC 00:44:47.876 - 00:44:58.265 mk:m2 {Uhu.} TC 00:44:58.235 - 00:44:59.394 LK ʻAe. A e hele, hele huli paha i waena o nā kūpuna, nā poʻe kupa o ka ʻāina, na lākou nō i maopopo ai, TC 00:44:59.380 - 00:45:08.272 mk:m2 Maopopo !! TC 00:45:08.155 - 00:45:08.839 LK i ka moʻolelo. ʻAe. TC 00:45:08.274 - 00:45:10.490 mk:m2 Yeah kuʻu wā liʻiliʻi, TC 00:45:10.481 - 00:45:12.167 LK ʻAe, mahalo. Mahalo nui kou kelepona ʻana mai. TC 00:45:12.136 - 00:45:15.606 mk:m2 ʻAe. TC 00:45:15.626 - 00:45:16.296 LK ʻAe, a hui hou aku, TC 00:45:16.248 - 00:45:17.746 mk:m2 A ke Akua pū me ʻoe. TC 00:45:16.918 - 00:45:18.206 LK Mahalo. Me ʻoukou pū. TC 00:45:18.245 - 00:45:20.397 mk:m2 Mahalo. TC 00:45:19.480 - 00:45:20.866 LK Aloha. Nānākuli. Ua paʻa nō paha i kekahi poʻe. ʻAʻole nō i paʻa iaʻu. ʻAe. I, i koʻu lohe, ʻano lohe liʻiliʻi wale nō wau i ka moʻolelo e pili ana i ka inoa o Nānākuli. I ka wā kahiko, a, he, he, ka poʻe e noho ana i Nānākuli. Nānā wale nō lākou i ke kuli o ke kanaka. Akā, ʻaʻole kēlā ka moʻolelo piha loa. TC 00:45:20.746 - 00:46:06.265 KS A, i kuʻu manaʻo, TC 00:46:06.196 - 00:46:07.275 KS ʻōlelo ʻia no ka wī o ka ʻāina paha. TC 00:46:07.275 - 00:46:09.546 LK ʻĒ, TC 00:46:07.459 - 00:46:07.780 LK Wī ka ʻāīna. ʻAe. TC 00:46:09.575 - 00:46:11.681 KS No ka mea, ʻaʻohe nui loa ka ua ma, ma Nānākuli, a ʻo ia paha ke kumu, TC 00:46:09.575 - 00:46:14.436 LK ʻĒ. A pehea i puka ai? TC 00:46:13.828 - 00:46:15.320 KS hea ʻia kēlā, TC 00:46:14.450 - 00:46:15.354 LK Pehea i puka ai kēia inoa Nānākuli? TC 00:46:15.320 - 00:46:17.902 KS ʻAʻole maopopo pono iaʻu. Akā, ʻōlelo ʻia, pu^^ puka ʻia kēia inoa no ka nui, no ka, no ka wī o ka ʻāina. TC 00:46:17.919 - 00:46:24.480 LK ʻĒ. TC 00:46:24.468 - 00:46:24.770 KS A no ka^^ ʻAʻohe, ʻaʻohe lawa ka meaʻai na ka poʻe i, a, i noho ma Nānākuli. A hele mai paha kekahi poʻe, kāʻalo nō hoʻi lākou ma ka hale. A ʻaʻohe kipa ʻia mai. TC 00:46:24.766 - 00:46:35.757 LK ʻAʻohe kipa ʻia mai. TC 00:46:35.999 - 00:46:37.376 KS Nānā kuli, ʻae. TC 00:46:36.656 - 00:46:37.806 LK A nānā wale nō i ke kuli o ke kanaka. TC 00:46:37.400 - 00:46:39.716 KS Nānā, nānā wale nō i ke kuli o ke kanaka. TC 00:46:38.476 - 00:46:42.194 LK ʻŌ, mea, nānā me ke kuli, me ka hoʻokuli? TC 00:46:41.260 - 00:46:44.549 KS Hiki paha lāua ʻelua, ʻelua nō hoʻi ma^^, TC 00:46:45.316 - 00:46:47.281 LK ʻĒ. TC 00:46:46.911 - 00:46:47.326 KS ʻelua nō manaʻo. TC 00:46:47.281 - 00:46:48.200 LK ʻAʻohe au maopopo loa i ka moʻolelo. TC 00:46:48.162 - 00:46:50.651 KS ʻAe. ʻO wau, a, ʻike hemahema nō hoʻi. TC 00:46:50.266 - 00:46:52.362 LK ʻAe. TC 00:46:52.823 - 00:46:53.597 KS ʻAe. TC 00:46:53.990 - 00:46:54.411 LK A i kēia manawa, e hoʻokani ana mākou i kēia papahana a nā poʻe haumāna i hoʻomākaukau ʻia ai. E hoʻolohe mai ʻoukou. TC 00:46:55.118 - 00:47:06.352 h:KO @ You will now hear a dialogue on the islands of Molokaʻi and Lānaʻi. TC 00:47:06.146 - 00:47:11.245 h:PW Nā Mokupuni ʻO Molokaʻi A Me Lānaʻi: Ua hele au i Molokaʻi e hana ma ka mahi hala kahiki i ka makahiki aku nei. A e hele hou ana au i kēia kauwela. TC 00:47:12.026 - 00:47:24.769 h:CH E hele ana au i Lānaʻi e ʻohi hala kahiki. Pehea ʻo Molokaʻi? TC 00:47:25.775 - 00:47:30.794 h:PW Inā makemake ʻoe e kī i ke kia, he wahi maikaʻi ʻo Molokaʻi no ka kanaka alualu kia. TC 00:47:31.715 - 00:47:38.471 h:CH Pēlā nō hoʻi ma Lānaʻi. Ua hele mākou i ke alualu kia me ka pana a me ka pua ma laila. Nui ka hoihoi. TC 00:47:39.641 - 00:47:48.678 h:PW He mau awāwa nani ko ka ʻaoʻao Koʻolau o Molokaʻi. ʻO ia ʻo Pelekunu, ʻo Wailau, ʻo Waikolu, a ʻo Hālawa. A he wahi uʻi hoʻi ʻo Kalaupapa. Ua kipa aku wau, ~ TC 00:47:49.175 - 00:48:03.605 h:CH ʻAʻole. ʻO ia ka nuʻu kiʻekiʻe o Lānaʻi. TC 00:48:07.761 - 00:48:12.044 h:PW Pehea nā kahakai ma Lānaʻi? Ma ka ʻaoʻao Koʻolau o Molokaʻi, he pali. Ma ka ʻaoʻao Kona, he wai ʻawaʻawa. A he makani ko ka ʻaoʻao Komohana. TC 00:48:13.025 - 00:48:24.971 h:CH He mau kahakai maikaʻi nō kō^^, ka^^, Lānaʻi. ʻO Mānele kekahi kahaone punahele i ka poʻe ha^^, o Lānaʻi. Aia ma ka ʻaoʻao Koʻolau, kekahi kahaone maikaʻi. Akā, ʻaʻohe alanui i hiki aku ai i laila. TC 00:48:25.596 - 00:48:46.352 h:PW Nui ka loko iʻa ma ka ʻae kai o ke kai ʻawaʻawa. Ua kūkulu ʻia ka loko iʻa e ka poʻe kahiko no ka hānai ʻia ʻana o ka ʻanae me ka^^, ke awa. TC 00:48:46.570 - 00:48:59.359 h:CH A ma Lānaʻi, nui nā kaha kiʻi ma ka pōhaku ma Kaunolū. TC 00:49:00.012 - 00:49:06.063 h:PW Hola ʻehia kēia? TC 00:49:06.308 - 00:49:07.853 h:CH Hapalua hola ʻeiwa. TC 00:49:08.341 - 00:49:10.027 h:PW Auē. He papa kaʻu i kēia manawa. A hui hou aku kāua. TC 00:49:10.030 - 00:49:15.206 h:CH ʻAe. A hui hou aku. TC 00:49:15.126 - 00:49:16.881 Recorded Songs Ua Nani Molokaʻi me Lānaʻi Hula > He nani Molokaʻi Nui a Hina Ka heke nō ia aʻo nā ʻailana Hanohano ka inoa aʻo Lānaʻi Lei ana i ka pua, ʻo ke kaunaʻoa Uluwehiwehi aʻo Lanikāula Ka ulu kukui e kaulana nei Ua ola nā kini o ka ʻāina I ka hui hana hala aʻo ke kaona He wai ʻauʻau aʻo Moaʻula Hoʻopulu i ka ʻili o ka malihini Ke moani mai nei ʻala o nā hala Ke hea mai nei iaʻu aʻe kipa Hōʻaleʻale i ka ʻehu o ke kai I ke kūkilakila o Hāʻupu Ke aku nō wau e ō mai ʻoe Lei ana ʻo Lānaʻi i ke kaunaʻoa Hāʻina ʻia mai ana ka puana Sweet lei kukui ka heke o Molokaʻi Hāʻina ʻia mai ana ka puana TC 00:49:19.850 - 00:52:26.975 Recorded Songs Sweet lei kukui ka heke o Molokaʻi TC 00:52:26.975 - 00:52:38.875 h:KO We have just heard two pineapple workers discuss their plans for the coming summer on Molokaʻi and Lānaʻi. We now have a short narration on the history of the Hawaiian cowboys since the introduction of cattle by George Vancouver in 1793. TC 00:52:38.525 - 00:52:53.401 h:CH Ka Paniolo Hawaiʻi: Na Vanekōva i lawe mua mai i ka pipi i Hawaiʻi nei. A ua hoʻokuʻu ʻia a lehulehu lākou. ʻĀhiu ka pipi o ia manawa. Noho ka hapa nui o ia mau holoholona ma kuahiwi. Na Keoni Pāka mā i hoʻomaka mua i ka huli waiwai o ka pipi. Ma mua, ua kī ʻia ka pipi. A ua hopu ʻia kekahi ma ka lua i ʻeli ʻia. I ka hiki ʻana mai o ka poʻe paniolo, hele lākou e hoʻohei i ka pipi ma ke kaula ʻili. He poʻe Mekiko nā paniolo mua loa o Hawaiʻi nei. Hiki mai lākou ma kahi o ka makahiki ʻumikūmāwalukanakolu. A noho mua lākou ma ka ʻāina ʻo Waimea, Kohala Hema, Hawaiʻi. Na lākou nō i aʻo mai i ka poʻe Hawaiʻi i ka hana cowboy. No ka lohe mau o ka poʻe Hawaiʻi i ka huaʻōlelo Espanol i hoʻopili ʻia i ka poʻe cowboy Mekiko, puka mai ka ʻōlelo paniolo no ka poʻe cowboy. Male kekahi o ka poʻe paniolo Mekiko me ka Hawaiʻi. A aia nō kekahi mau mamo ke ola nei. Kaulana ka poʻe Hawaiʻi i ka hana pane^^ paniolo. I ka makahiki ʻumikūmāiwa me ʻewalu, ua hele ʻo ʻIkuwā Purdy, Archie Kaʻauʻa, me Eben Low i Cheyenne, Wyoming e hoʻokūkū ai nā poʻe paniolo o ke ao nei. A ua hanohano lākou ma kēia hoʻokūkū. A ua puka mai ʻo ʻIkuwā ma ke kūlana helu ʻekahi o ka paniolo. TC 00:52:53.461 - 00:54:48.063 Recorded Songs Waiomina > Hemo ka pāpale, hī Kaulana ʻIkuwā me Kaʻauʻa lā Nā ʻeu kīpuka ʻili Nā āiwaiwa o ʻEulopa lā Waimea e ka ʻeu Ka ua Kīpuʻupuʻu Kahua Waiomina ʻOlua nā moho puni ke ao lā Nā ʻeu kīpuka ʻili ʻAʻohe kupuʻeu nāna e ʻaʻe lā Waimea e ka ʻeu Ka ua Kīpuʻupuʻu Ke anu o Kaleponi Na ke kelekalepa i haʻi maila Nā ʻeu kīpuka ʻili ʻIkuwā e ka moho puni ke ao lā Waimea e ka ʻeu Ka ua Kīpuʻupuʻu Nā kuahiwi ʻekolu Piha hauʻoli ou mau kini lā Nā ʻeu kīpuka ʻili Kaulana ka ua Kīpuʻupuʻu lā Waimea e ka ʻeu Nā kuahiwi ʻekolu Kahua Waiomina Hāʻina ʻia mai ana ka puana lā Nā ʻeu kīpuka ʻili ʻIkuwā nō me Kaʻauʻa lā Waimea e ka ʻeu Kahua Waiomina Ke anu o Kaleponi Hāʻina hou mai ka puana lā Nā ʻeu kīpuka ʻili Ke kaula ʻili aʻo kani ka uea lā Waimea e ka ʻeu Nā kuahiwi ʻekolu. Waimea e ka ʻeu TC 00:54:47.961 - 00:57:33.400 Recorded Songs Yahoo_ TC 00:57:33.410 - 00:57:36.711 KS Thatʻs really cool man. TC 00:57:35.635 - 00:57:37.012 LK ʻAe. Mahalo nui iā ʻoukou no ko ʻoukou hoʻomanawanui mai me mākou i kēia ahiahi no ka pilikia o kēia, ka hoʻomaka ʻana o kēia papahana. Ma mua nō naʻe o ka hoʻopau ʻana o kēia papahana, makemake wau e ~ TC 00:57:37.035 - 00:57:54.860 Recorded Songs Hawaiʻi Aloha TC 00:57:54.859 - 00:58:04.508 KS ## ~ nani mau. Aloha a nui loa iā ʻoukou a pau, a hui hou aku kākou. TC 00:57:55.016 - 00:58:00.778 Recorded Songs > E Hawaiʻi e kuʻu one hānau ē, hānau ē Kuʻu home kulaiwi nei ʻOli nō au i nā pono lani ou, lani ou E Hawaiʻi ~ E hauʻoli e nā ʻōpio Hawaiʻi nei ʻOli ē, ʻoli ē, ʻoli ē, ʻoliʻoli ē Mai nā aheahe makani e pā mai nei, pā mai nei TC 00:58:04.508 - 00:59:04.500 Recorded Songs Mau ke aloha no Hawaiʻi TC 00:59:04.500 - 00:59:13.798 Topics # End of Hawaiian tape HV24 reel 4. TC 00:59:15.798 - 00:59:20.299